Актан Тыныбек уулу

Wikipedia дан

(1888, азыркы Тяншань району, Тегерекбулак айылы - 1951, ошол эле жер) - манасчы, акын жана комузчу. Белгилүү чоң манасчы Тыныбектин уулу.
Жаштайынан атасы айткан «Манасты» угуп чоңойгон. А-дын сөз өнөрүнө шыктуулугу он үч жашында эле байкалган. Адегенде комуздун коштосууунда элдик ырларды аткаруучу катары таанылып, өзү да ыр чыгарып, элдик ырчылардын катарына кошулган. 1936-1947ж;. Кыргыз мамлекетик филармониясында иштеген. Көптөгөн күүлөрдү анын ичинде «Манас» эпосунун обонунун негизинде «Чоң кошуун», «Семетей күү» деген күүлөрдү жараткан. «Манас» эпосунан «Көкөтөйдүн ашынан» үзүндү, «Семетей» бөлүгүнөн «Семетейдин жетим калып Букарга барышы» жана «Семетей Букардан Таласка келип Манастан калган мүлктөрдү алып жаткан жери» деген эпизоддорду жаздырып, Кыргыз Улуттук Илимдер Академиясынын Кол жазмалар фондусуна өткөргөн. А. айткан «Манас» менен «Семетей» үзүндүлөрү идеялык жактан таза, өз алдынча көркөмдүүлүккө жана оригиналдуулукка ээ. А-дан жазылып алынган үзүндүлөр башка варианттар менен негизги сюжеттик өзөгү окшош. Эпостун башталуу эпизоддору, андагы окуялар турмушттук чындыкка жакындаштырылып баяндалат.
А. «Манас» эпосунун айрым үзүндүлөрүн гана эмес, кыргыздын баатырдык кенже эпосу «Эр Табылдыны» толук айткан. А-дын «Эр Табылдысы» колдогу варианттардын ичинен толугу жана идеялык мазмуну, көркөмдүгү жагынан көрүнүктүүсү.