Vitori Emanuèl II
From Wikipedia
 |
Cheest artícul al è scrivüü in milanees, urtugrafía clàssica. |
Vitori Emanuèl II de Savoja (Turin 1820 - Ròma 1878) l'è staa Re de Sardègna del 1849 al 1861 dopudechè l'è divenii prim Re d'Italia sòta i Savoja finna a la mort in del 1878. Fioeu de Carl Albert, l'è salii al tron dopu de la scunfita de Nuara; l'haa mantegnuu el Statut albertin e l'haa desfaa el Parlament ch'el se rifiutava de firmaa la pàs cont l'Austria. Cont el Proclama de Moncalieri l'è riesii a fagh presion in su i votant per avegh un Govèrno moderaa. Dopu del Govèrno D'Azeglio, duraa finna al 1852 e sota el qual se hij aprovaa i legg del Siccardi fortement anti-clerical,l'haa ciamaa al Govèrno el Cavour, cont el qual l'haa iniziaa una lunga collaborazion pièna de prublema. D'acordi con el Cavour in del 1859 l'haa utegnuu la Lombardia cont l'ajuda dij frances comandaa del Napuleon III contra l'Austria. L'ann dopu, contra el parer del Cavour, l'haa favorii la spedizion dij mila del Garibaldi e in del 1861 l'è staa inscii proclamaa Re d'Italia. In del 1870, profittand de la guèra che l'era sciopada intra i francees, che ij protegeven el Papa, e i prusiàn, l'haa mandaa el sò esercit a ciapaa la cità de Ròma completand inscii l'unità taliana. A la sua mort l'è divegnuu Re el sò fioeu Umbert I.
