Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Moe Muaderschbroch isch Schwäbisch, wia's nerdlich von Schduagrd, en dr Haobdsach em Remsdaal gschbrocha wird. Sällen Dialegd han I von moem Fadder ond von meonere Muadr glernd ond so schwädz I jedz ao no middene. Iebr d Joahr hod sich moe schwäbisch en dr Haobdsach uf sällen familiära Bereich bschrengt, so dass I ed woeß, ob älles, was I schreib, ao heid no en dr Schwäbische Effendlichkaed so brauchd wird, wie I's gweend be.
I bin abr z'Villinge im Schwarzwald ufgwachse, un schwädz un verschdee drum au middlalemannischi un höchalemannischi Dialegd. In minere Juegnd bin ich vil im alemannische Sprochraum umigreist und ha an verschiednigi Ört gläbt, und verschdee drum au Züridüütsch und Stadtbasler Mundart. Ich mueß ällewiil a weng ufbasse, dass ich bim schwädze un bim schreibe Schwebisch un Villingerisch nid durenand bring... Hüd läb ich z'Bonn im Middlrhiiland, un sälli "ripoarischi" Dialäkt vu dert sin mir immer no a weng fremd, ich verschdee so guet wie gar nind. Min Schwarzwälder Dialäkt han i hauptsächlich ufem Bou gleerd, wo ich Lehrling gsi bin un au mehreri Joor gschafft ha.
[ändere] Wia I Schwäbisch schreib
I han loeder koe gschlossâs ôrdografischs ond grammadigalischs Sischdem glernd zom alemannisch schreibâ. I schreib Schwäbisch moeschdens ganz fonedisch, blos in Zweifelsfäll bass I mi dr schrifddeidschâ Schreibweis aa, zom Beischbiil wenn's drom gôôt, wo mr "ss" oder "ß" schreibt. S "ie" isch bei mir ällâweil diphdongiert gmoent, mr kedd oegendlich also ao "iâ" schreibâ. Säll mach I au ällâmol, z.B. in "Kiâ" ("Kühe"). Â langs "i" schreib I "ii".
S "Schwa" (dr oobedoonde Selbschdloud) schreib I ällâweil als "â", od zwar drom weils em Schwäbischâ ân Houfa Werder geid, wo grammadigalisch onderschiedliche Formâ hend, je noch dem, ob mr "e" oder "â" schreibt: - "S geid onderschiedliche Formâ" - "Vo râ onderschiedlichâ Form" Ouserdem kedd mr saagâ, dass em Schwäbischâ (zmindeschd sälle Dialegd wo i kenn) s Schwa eer â "a"-Farb hôd als wie â "e"-Farb. Weils jô abr oobedoond isch, ka mr säll sowiso ed so gnao ousânanderhaldâ...
S offâ "o" schreib I als "ô", weils säll im schwäbischa oft geid, ond der agzend Leid wo koe schwäbisch schwädzad leichder machd, d rechd Ousschbrôôch zom findâ.
[ändere] Wien I "alemannisch im ängere Sinn" schreibe due
Au für anderi alemannischi Dialekt ha I kei Regle gleert, I mues also au dodemit e weng improvisiere. Andersch als bim Schwebische schreib I do s Schwa älleweil "e", wil's in de alemannische Wikipedia fascht älli so mache. Userdem duen I us em gliiche Grund nid gar so fonetisch schreibe... Aber s "ie" isch au do älleweil e Diphthong. Bi de Formulierige nimm I wan I kenn. Bi iis sait mer z.B. vil meh "s het" als wie "s git"...
