Blaise Pascal
De Biquipedia
|
Blas Pascal, (en franzés Blaise Pascal) (19 de chunio de 1623 - 19 d'agosto de 1662) estió un matematico, fesico y filosofo relichioso franzés. As suyos contribuzions a las zenzias naturals y zenzias aplicadas encluyen a construzión de calculadoras mecanicas, estudeyos sobre a tioría de probabilidat, imbestigazions sobre os fluidos y a aclarazión de conzetos tals como a presión y o bazío. Dimpués d'una esperiencia relichiosa profunda en 1654, Pascal se dixó as matemáticas y a física para dedicar-se a la filosofía y a la teolochía.
Naxito en Clermont-Ferrand, Puy-de-Dôme, Franzia, Blaise perdió á a suya madre a la edad de tres años. Él y a suya chirmana Jacqueline (1625 - 1661) fueron criatos por o suyo padre, Étienne Pascal (1588 - 1651), que yera matemático. Blaise ye considerato un nino prodichio y estió educato por o suyo padre.
Os istoriadors d'a computazión reconoxen a suya contribuzión á este campo. á os 18 años construyó una calculadora mecánica capaz de fer operazions como a adizión y a sustrazión (o museo de Zwinger, en Dresde, Alemaña amuestra una d'as suyas calculadoras mecanicas orichinals). Tamién escribió un tratato sobre as sezions cónicas en a suya chobentut. En 1654, inzitato por un amigo interesato en problemas d'apuestas, Blaise mantenió correspondenzia con Pierre de Fermat y li embió una primera aproximazión al calculo de probabilidaz.
Años más tarde formuló a Apuesta de Pascal, una discusión sobre a creyenzia en Dios, basata en probabilidaz. O trianglo de Pascal, una traza de presentar coefiziens binomials, tamién leba o suyo nombre, encara que os matemáticos conoxeban os coefiziens binomials dende feba ya muito tiempo. as suyas contribuzions notables á os campos d'o estudeyo de liquidos (idrodinamica e idrostatica) se zentroron en os prinzipios sobre liquidos idraulicos. As suyas imbenzions encluyen a prensa idraulica (que usa a presión hidráulica pa multiplicar a fuerza) y a xeringa. Tamién dixó claros conzetos tals como a presión (a suya unidad leba o suyo nombre) y o bueito.
En 1650, por problemas de salut, Pascal dixó as matemáticas. Sin dembargo, en 1653, se recuperó y escribió o Traité du triangle arithmétique en o cual describió o "trianglo aritmetico" que leba o suyo nombre.
Dimpués d'un azident en 1654 en o puen de Neuilly, an os caballos s'afogoron pero o carruache sobrenadó milagrosamente, Pascal dixó as matemáticas y a fesica pa cutio para dedicar-se a la filosofía y a la teolochía.
En 1660, o rey Loís XIV ordenó a destruzión y quema d'a suya obra Cartas probinziales en esfensa de Antoine Arnauld. Esta obra ye considerata como un modelo de prosa franzesa y de ironía.
Pascal nunca no remató o suyo treballo más enfluyén, Pensamientos (Pensées sur a relichión, 1669), pero una bersión de las suyas notas pa o libro amanixió impresa en 1670, güeito años dimpués d'a suya muerte, y pronto debinió una obra clasica d'a literatura relichiosa. Murió en París y ye apedecato en o fosar de St. Étienne-du-Mont.
[editar] Pensamiento
O pensamiento de Pascal puet meter-se dentro d'a conzezión esenzialista o dualista, dentro d'o razionalismo antropolochico, porque menziona Pascal, egual que a tioría, que l'ome se composa de cuerpo e alma. Siñala tamién, que l'ome conox l'uniberso á trabiés d'o pensamiento, egual que lo fa con a suya propia condizión.
Pascal afirma que l'ome ye un ser de “contradizions”, porque l'ome ye un ser grandioso y miserable a lo mesmo tiempo. Esto s'esplica porque a grandeza de l'ome probién de conoxer a suya miseria.
L'autor compara a l'ome con un chunco, pa amostrar-mos a febleza de l'ome, que puet estar amortato, por una bapor u una gota d'augua.
A esenzia de l'ome pa Pascal ye o suyo pensamiento y ye lo que lo fa gran. L'ome ye un ser mortal chusmeso a las malantías, a la dolor, sin d'embargo, en tanto él conox a suya condizión ye grandioso, y esto ye posible grazias a lo pensamiento y en concreto a l'esmo.
L'uniberso comprene a l'ome, porque este zaguer ye parte d'o primero, lo que representa un sentito prático. A la suya bez, l'ome comprene a l'uniberso, porque l'ome sape qué ye l'uniberso e sape que ye parte d'él, lo que representa un sentito tiorico. No ye a posesión nomás d'o pensamiento lo que fa gran a l'ome, car o pensamiento puede estar emplegato de bellas trazas, e puet estar malaprobeitato.
Seguntes Pascal l'ome ebita pensar en él mesmo porque pa l'alma ye una pena insoportable pensar en a fin d'a bida. d'astí l'orichen d'a dibersión y os pasatiempos, que preban pasar o tiempo sin sentir-lo, sin sentir-se uno mesmo y ebitar pensar, perdendo una parte important d'a bida.
L'alma no bei cosa que la contente, no bei cosa que no la apene, lo que la fa mirar-se ta l'esterior, mirando perder o recuerdo d'o suyo estato de berdat. O suyo goyo ye l'oblito e ye prou pa fer-la trista fer-la estar a solas con ella mesma.
Pascal diz que o cuerpo e l'alma, son dos unibersos unitos y que l'a uno ye terrenal, de poca durazión y e recursos, e l'atro ye espritual, e doncas nos amanamos més ta la eternidat de Dios, agüaitando a suya Grazia e siñala que la sabiduría de berdat ye dar-se cuenta que ye un ser contraditorio, conoxer a suya grandeza e a suya miseria.
[editar] Béase tamién
- Apuesta de Pascal
- Pascal (unidat)
- Lenguache de programazión Pascal
[editar] Enrastres esternos y referenzias
- Máquina pascalina Pascal (En español, Historia d'a máquina Pascalina)
- Etext de Pascal Pensées (En inglés, barios formatos)
- Etext de Pascal Lettres Probinziales (Inglés)
- Pascal por J H Broome ISBN 0713150211