Lingüistica

De Biquipedia

A lingüistica ye a zenzia d'o lenguache.

O suyo ochetibo (seguntes Saussure u Chomsky) ye a descripzión / esplanicazión d'o tarabidau d'o lenguache. Aspeutos como a bariazión lingüistica, a pragmatica u a lexicografía son difuera d'o estudio lingüistico.

Chomsky fa una nueba teyoría d'o lenguache an que situga a lingüistica dentro d'o estudio més amplo d'a mén umana, concretamén dentro d'o mentalismo u innatismo, rama d'a psicolochía que esfiende que a luenga ye una facultat autonoma, innata.

Ista postura mentalista de Chomsky no fa pacha con posturas empiristas u materialistas como a que fa serbir Labov, que creyen que o lenguache no puede ser estudiau sin entender a suya prenzipal funzión: a comunicazión umana. Ista posizión funzionalista metería a la lingüistica en o puesto d'o sozial. Asinas, fan més importán a pragmatica, o cambio y a bariazión lingüistica.

D'istas dos grans creyenzias filosoficas y d'as suyas mezclas, naxerán cuasi todas as escuelas d'a lingüistica moderna. Tanto o mentalismo como o empirismo quieren esplanicar a naturaleza d'o lenguache, buscan a esplanicazión, no sólo a descrizión d'os tarabidaus lingüisticos. Ista ye a fin d'a lingüistica.

Contenius 1 Breu Istoria d'a Lingüistica 2 Lingüista u poliglota 3 Campos y sozcampos 3.1 lingüistica cheneral u teyoría d'a lingüistica 3.2 Componens d'analis lingüistico 3.2.1 Fonolochía 3.2.2 Fonetica 3.2.3 Semantica 3.2.4 Sintaxis 3.2.5 Morfolochía 3.2.6 Pragmatica 3.3 Lexicografía 3.4 Lingüistica computazional 3.5 Corpus lingüistico 3.6 Traduczión y Interpretazión 3.7 Estudios interdisciplinars d'a lingüistica 4 Temas d'estudio lingüistico 5 Glosario de terminos lingüisticos 6 Lingüistas importans 7 Escuelas 8 Zentros d'imbestigazión lingüistica 9 Luengas d'o mundo 9.1 Wikipedia:Alfabetos y escrituras d'o mundo 9.2 Familias de luengas 9.3 Lista de mapas lingüisticos nazionals 9.4 Listau de luengas per continens 9.5 ISO 639 10 Se beiga tamién 11 Binclos esternos

[editar] Breu Istoria d'a Lingüistica

[editar] Lingüista u poliglota

Lingüista ye una presona que s'adedica a la imbestigazión lingüistica. Una presona que parla bellas luengas ye un poliglota

[editar] Campos y sozcampos

A lingüistica estudia toz os aspeutos d'a luenga y incluye sozcampos como:

[editar] lingüistica cheneral u teyoría d'a lingüistica

Estudio teyorico d'o lenguache que s'ocupa de metodos d'imbestigazión y de custions comuns a las luengas.

[editar] Componens d'analis lingüistico

Pendendo d'o enfoque escolástico, os componens d'analis cambian. Per exemplo: t'a escuela formalista son diferens que t'a escuela funcionalista, per tanto no toz istos componens son estudiaus per as dos teyorías, sino que la una en estudia bels, y l'atra belatros:

[editar] Fonolochía

Estudio d'os fonemas prenunziaus per una comunidat de parlans.

[editar] Fonetica

Estudio d'a reyalizazión alofonica indibidual de ditos fonemas. Os alofonos son sonius d'o parlache, reyalizazions esferens d'un mesmo fonema.

[editar] Semantica

Estudio d'o sinificau d'as parolas.

[editar] Sintaxis

Estudio d'o tarabidau d'o lenguache.

[editar] Morfolochía

Estudio d'o tarabidau interno d'as parolas.

[editar] Pragmatica

Estudio d'o modo con que se fa serbir o lenguache en bellas situgazions que pueden modificar a interpretazión d'o mensache.

[editar] Lexicografía

Se beiga tamién Lexicolochía

[editar] Lingüistica computazional

Estudio interdisciplinario dentre a lingüistica y a informatica que s'ocupa d'o desembolique de models d'o lenguache per l'uso d'a computadora.

[editar] Corpus lingüistico

[editar] Traduczión y Interpretazión

[editar] Estudios interdisciplinars d'a lingüistica

• Adquisizión d'o lenguache
• Analis critico d'o discurso
• Antropolochía Lingüistica
• Criptoanalis
• Desziframiento
• Escritura
• Estilistica
• Filosofía d'o lenguache
• Grafolochía
• Lingüistica antropolochica
• Lingüistica aplicada
• Lingüistica computazional
• Lingüistica ebolutiba
• Lingüistica istorica u comparada
• Neurolingüistica
• Ortografía
• Psicolingüistica
• Soziolingüistica
• Uso d'o lenguache

[editar] Temas d'estudio lingüistico

• Parlans indibiduals, comunidaz de parlans y lingüistica unibersal
• Descripzión y prescripzión.
• Luenga parlada u luenga escrita.
• Diacronía y sincronía.

[editar] Glosario de terminos lingüisticos

[editar] Lingüistas importans

[editar] Escuelas

• Formalismo
  • Estructuralismo
    • Gramatica Transformazional u Cheneratiba Transformazional
• Funzionalismo
  • Gramatica sistema-funzional
  • Word Grammar
• Lingüistica cognoszitiba
• Constructibismo
• Estratificazional

[editar] Zentros d'imbestigazión lingüistica

• CELIA Centre d'Etudes des Langues Indigènes d'Amérique
• PROEL Promotora Española de lingüística
• SIL (Summer Institute of Linguistics)

[editar] Luengas d'o mundo

[editar] Wikipedia:Alfabetos y escrituras d'o mundo

[editar] Familias de luengas

Organizazión tipo arbol d'a relazión chenetica que tienen esferens luengas y esferens familias de luengas.

[editar] Lista de mapas lingüisticos nazionals

Listau per orden alfabetico de bels países an que bi ha binclos a la descrizión de diferens luengas parladas en cada país.

[editar] Listau de luengas per continens

Luengas d'o mundo organizadas per orden alfabetico en relazión con os continens an se parlan ditas luengas.

[editar] ISO 639

Listau de luengas d'o mundo organizau alfabeticamén en relazión con os suyos respectibos acronimos en o estándar ISO 639.

[editar] Se beiga tamién

• Luengas ofizials de a Unión Europeya
• Escritura
• Filolochía
• Frases usuals en bellas luengas
• Gramatica
• Parla
• Luenga ofizial
• Xerga
• Luenga
• Lenguache
• Prolepsis
• Proyeuto Rosetta proyeuto ta que no se pierdan as luengas.
• Wikipedia:WikiProyecto Lingüística

[editar] Binclos esternos

• Asociación de Lingüística y Filología de América Latina
• Sociedad Española de Lingüística
• Universia enlaces a lingüística
• Manuales de introducción a la lingüística