Pueblo cheorchián
De Biquipedia
| Pueblo cheorchián (ქართველები Kartvelebi) |
|
|---|---|
| Poblazión total: | 6 millons (estim.) |
| Rechions con poblazions importans: | Cheorchia |
| Idiomas: | Cheorchián |
| Relichions: | Cristianismo:
|
| Pueblos relazionatos: | Altros pueblos surcaucasicos:
|
Lo pueblo cheorchián ye un pueblo surcaucasico, d'orichen bien antico. O suyo numero ye estimato en bels 6 millons, a mayor parti d'os cuals abitan Cheorchia (á on que composan més d'o 80% d'a poblazión), pero tamién en bi ha comunidaz prou importans á Turquía, Rusia u Azerbaiyán.
Contenius |
[editar] Nombre
Es cheorchians se claman á éls mesmos Kartvelebi (ქართველები), á la suya tierra Sakartvelo (საქართველო) e á lo suyo idioma Kartuli (ქართული), nombre acumulato ta un lechendario abampasato Kartlos, pai eponimo d'a nazión e bisnieto d'o personache biblico Chafet.
O nombre de cheorchians, con que se conoixen á cuasi toz es idiomas d'o mundo, s'atribuyiba t'o santo patrón San Chorche, pero pareix que ye una error. A etimolochía ye inzierta, si bien poderba deribar d'o grieco Geōrgía (Γεωργία).
[editar] Descripzión
Antropolochicamén, es cheorchians son una etnia caucasiana, d'o grupo balcanocaucasián, compuesto d'espeso per personas d'alzaria meya u meya-alta, constituzión esbelta, pigmentazión clarisca e pelo e güellos escuros.
[editar] Idioma
Se beiga l'articlo Idioma cheorchián.
O cheorchián ye un idioma d'a familia de luengas surcaucasicas u kartulianas. Ye un d'os idiomas d'o mundo que conta con alfabeto propio esclusibo, l'alfabeto cheorchián.
[editar] Cultura e soziedat
[editar] Relichión
A relichión prinzipal ye a cristiana, estando-ne o país un d'os primers á combertir-se á o cristianismo, en l'año 327. A branca mayoritaria ye a Ilesia ortodocsa cheorchiana, pero tamién bi ha catolicos cheorchians.
[editar] Danza
Bi ha uns cuantos danzes tipicos d'os cheorchians, d'entre os cuals:
- o kartuli, danze romantico de difízil tecnica, danzato per una parella e remerador d'un casamiento;
- o khorumi u jorumi, danze prozedén d'a rechión d'Acharia, d'orichen belico;
- o khevsuruli, un d'os danzes montañeses més conoixitos e tipicos de Cheorchia, que consiste á una representazión bigorosa d'a batalla entre dos ombres per una muller.
[editar] Estoria
Se beiga l'articlo Estoria de Cheorchia.
A estoria suya recula enta tiempos preistoricos, anteriors á la creyazión d'os anticos reinos cheorchians de Colquida e Iberia d'o sieglo XIII aC., fendo d'os cheorchians un d'os pueblos actuals con més tradizión estorica. Es anticos griecos e romans conoixoron es cheorchians per os nombres de colquidos e iberos. Muitos estoriadors, antropologos, arqueologos e lingüistas s'enziertan á dizir que es abampasatos d'os cheorchians actuals, as tribus protokartulianas, abitoron o sur d'o Caucaso e o norte d'Asia Menor den d'o Neolitico.
Bels estoriadors e eruditos n'o sieglo XIX relazionoron lingüisticamén e cultural es protokartulians con os pueblos preindoeuropeus d'Europa (etruscos, protobascos, etz.).
