Cookie Policy Terms and Conditions لغة شاوية - ويكيبيديا، الموسوعة الحرة

لغة شاوية

من ويكيبيديا، الموسوعة الحرة

اللغة الشاوية هي لغة يتحدث بها الناطقون باللغة الأمازيغية من سكان الشرق الجزائري،

[تحرير] التصنيف

وهي من اللهجات الأمازيغية الزناتية التي تنتمي إليها النسبة الأكبر من اللهجات الأمازيغية في شمال إفريقيا.

[تحرير] التوزيع الجغرافي

تنتشر اللهجة الشاوية بالأساس في ولاية باتنة ، ولاية أم البواقي ، ولاية خنشلة كما تتحدثها نسبة لا بأس بها من سكان ولاية سطيف ، ولاية بسكرة، ونسب ضئيلة في ولايات قسنطينة، الجزائر العاصمة، ورقلة و وهران.

وتعتبر اللهجة الشاوية من اللهجات الأمازيغية الأكثر تعرضا للنخر بسبب المصطلحات الدخيلة، ويعود ذلك إلى السياسة العامة اللغوية للحكومات الجزائرية عقب الاستقلال، والتي أضرت بالموروث الثقافي الغني لمنطقة الشرق الجزائري خاصة، بدعوى التنميط الثقافي حفاظا على الوحدة الوطنية، التي يعتبر سكان أقاليم الشاوية أكثر مكونات الشعب الجزائري تمسكا بها ودفاعا عنها في محطات حاسمة من التاريخ الجزائري، حيث أعلنوا واحتضنوا حرب الاستقلال وتعرضوا للتدمير أكثر من أية منطقة أخرى، كما قدموا تضحيات متميزة في الحرب على الإرهاب والتطرف ومحاولة تقويض أسس الدولة الجمهورية.

ويعود تعقيد اللهجة الشاوية، ولاسيما التنوع الشديد حتى ضمن نطاق هذه اللهجة إلى التاريخ الطويل والغني لمسيرة تطورها، وكذلك احتكاك أهلها بحضارات عديدة، من الفينيقيين و الرومان إلى الوندال والبيزنطيين و العرب والأتراك والفرنسيين. ويثير ذلك أيضا مسألة التنوع العرقي الذي يضيف إلى المكون الأمازيغي مكونات سامية وأوربية.

وتعمل حاليا العديد من الجمعيات الثقافية في عمق الأوراس باتنة عاصمة الملكة دايا (آريس) والأميرة فاطمة الشقراء (مروانة) وسيداس بعمق اوراس النمامشة خنشلة (تازوقاغت)او العرش الاحمر كما يسمى;على الحفاظ على الموروث اللغوي للمنطقة وإعادة إحياءه في ظل تغير السياسة الحكومية إزاء المطالب الثقافية للمجموعات الناطقة بالأمازيغية.

يتغنى الشاوية بحبهم لبلادهم: "شهلي غي شم آثمورث إينوغ": ومعناها(أحبك يا بلادي)


[تحرير] أحرف الكتابة

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu