6. September
From Wikipedia
De 6. September is de 249. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner. In Schaltjohren is dat de 250. Dag.
Inholtsverteken |
[Ännern] Wat passeert is
[Ännern] Politik un Sellschop
- 394: Theodosius I. winnt in de Slacht an’n Frigidus över den weströömsch Kaiser Flavius Eugenius un den General Arbogast un eent as letzten Kaiser de beiden röömschen Rieken wedder tohopen.
- 1522: Na Ferdinand Magellans Dood kiehrt dat letzte Schipp Victoria ünner Juan Sebastián de Elcano vun jümmer Expeditschoon na Spanien torüch.
- 1669: Na en Krieg vun meist en viddel Johrhunnert gifft de Republik Venedig dat Eiland Kreta an de Osmanen över
- 1901: Leon Czolgosz schütt op den US-amerikaanschen Präsidenten William McKinley, de poor Daag later dood blifft.
- 1915: Düütschland, Öösterriek-Ungarn un Bulgarien sluut sik to de Middelmächte tosamen.
- 1939: In’n Rahmen vun’n so nöömten Polenfeldtog warrt de Stadt Krakau vun de Wehmacht innahmen.
- 1949: De Veteran ut’n Weltkrieg Howard Unruh schütt in Cambden, USA, op ahn Wahl op Minschen, wovun 13 ümkommt. He is dormit de eerste Heckenschüttmöörder.
- 1953: CDU un CSU winnt mit Konrad Adenauer de Wahlen to’n tweeten düütschen Bunnsdag.
- 1955: In Istanbul un İzmir in de Törkei kummt dat to swore Progromen gegen de Greken. Dorbi warrt meist all orthodoxen Karken to schannen maakt.
- 1968: Swasiland warrt unafhangig vun Grootbritannien.
- 1991: Arnold Rüütel warrt Staatspräsident vun Estland.
- 1995: Ünner internatschonal Protest maakt Frankriek den eersten vun mehrere plante Atomtests op’n Mururoa-Atoll.
[Ännern] Kunst, Kultur un Weertschop
- 1791: De Oper La Clemenza di Tito (dt.: Die Milde des Titus) vun Wolfgang Amadeus Mozart warrt in Prag ooropföhrt.
- 1944: Billy Wilders Meisterwark Double Indemnity (dt: Frau ohne Gewissen) warrt in de USA ooropföhrt.
- 1970: Jimi Hendrix gifft op Fehmarn sien letztet Konzert.
- 1978: De Mesa-Verde-Natschonalpark warrt to’n Weltnaturarv maakt.
- 1986: Dat Museum Ludwig un de Philharmonie warrt in Köln open maakt.
[Ännern] Wetenschoppen un Technik
- 776 v. Chr: Dör en Sünndüsternis, de in’n chines’schen un in’n Gregoriannschen Klenner fasthollen weern, künnt beid Klenners mitenanner afgleken warrn.
[Ännern] Katastrophen
- 1929: In Finnland starvt 150 Minschen – dorünner veele Schoolkinner – bi en Unglück vun den Damper „Kuru“.
- 1975: Bi en Eerdbeven in Lice, Törkei, kommt ungefäähr 2.400 Lüüd üm.
- 1986: Bi Karatchi in Pakistan warrt en Boeing 747 mit Granaten beschaten. 21 Minsche blievt dör de Explosionen dood.
- 2005: De Taifun Nabi maakt de japansch Insel Kyūshū to schannen.
[Ännern] Boren
- 1648: Johann Schelle, düütsch Komponist.
- 1757: August Friedrich Langbein, düütsch Dichter un Schriever.
- 1766: John Dalton, engelsch Naturforscher un Lehrer.
- 1826: Leopold Ullstein, düütsch Verlegger.
- 1860: Jane Addams, US-amerikaansch Pazifistin un Freedensnobelprieddrägerin.
- 1875: Hermann Pistor, düütsch Mathematiker un Physiker.
- 1892: Sir Edward Victor Appleton, engelsch Physiker un Nobelpriesdräger.
- 1906: Luis Federico Leloir, argentiensch Chemiker un Nobelpriesdräger.
- 1915: Franz Josef Strauß, düütsch Politiker, Bunnsminister un bayerisch Ministerpräsident.
- 1917: Robert Mitchum, US-amerikaansch Schauspeler.
- 1925: Max Imdahl, düütsch Kunsthistoriker.
- 1927: Peter Steiner, düütsch Schauspeler.
- 1943: Richard John Roberts, britsch Biochemiker un Nobelpriesdräger.
- 1953: Herwig Mitteregger, düütsch Musiker.
- 1961: Willy Astor, düütsch Kabarettist.
- 1971: Dolores O’Riordan, irisch Singerin.
[Ännern] Sturben
- 394: Flavius Eugenius, weströömsch Kaiser.
- 972: Johannes XIII., Paapst.
- 1566: Süleyman I., bedüdend Sultan vun de Osmanen.
- 1691: Burkhardt von Berlepsch, düütsch Jurist un Verwaltensbeamten.
- 1880: Edwin Oppler, düütsch Architekt.
- 1902: Frederick Augustus Abel, britsch Chemiker.
- 1948: Richard Chace Tolman, US-amerikaansch Physiker.
- 1956: Michael Ventris, Sprakenwetenschoppler.
- 1962: Hanns Eisler, össterrieksch-düütsch Komponist.
- 1978: Adolf Dassler, düütsch Ünnernehmer un Grünner vun Adidas.
- 1994: James Clavell, britsch-amerikaansch Schriever und Filmspeelbaas.
- 1998: Akira Kurosawa, japansch Filmspeelbaas.
- 2004: Antonio Corpora, italiensch Maler.
- 2005: Otto B. Roegele, düütsch Publizeerer.