John Hanning Speke

From Wikipedia

John Hanning Speke

John Hanning Speke (* 4. Mai 1827 in Jordans bi Ilchester; † 15. September 1864 bi Bath) weer en britischen Offizier, de dree Expeditschonen na Afrika maakt hett.

1854 weer he bi de Expeditschoon vun Richard Francis Burton na Somalia mit dorbi, he hett bi enen Angreep vun Inheemsche swore Wunnen afkregen. 1855 weer he in’n Krimkrieg.

1856 wull Burton ene Expeditschoon na Oostafrika maken, de Borns vun’n Nil to finnen. Speke weer wedder sien Partner. Vun Sansibar ut maken se sik op’n Padd na’t Binnenland. Se hebbt denn den Tanganjikasee funnen. Burton weer temlich krank un müss en Puus maken, dorüm hett Speke denn vun dor ut ene Expeditschoon na Noorden alleen maakt. He hett dorbi en groten See funnen, den he Viktoriasee döpen dee. Speke un Burton sünd denn mit den Rest vun ehr Expeditschoon trüch na de Küst.

Speke weer wat fröher wedder in England, denn Burton müss sik an de Küst noch en beten verhalen vun de swore Reis. Speke hett in disse Tiet groot Opsehn in England hatt un hett överall vertellt, dat he de Borns vun’n Nil funnen hett. Burton wull dat nich glöven, he segg, Speke harr ja blots denn See sehn un kunn ja gor nich weten, ob dor würklich de Nil rutfleten dö. As Burton in England ankeem, dor harr de Königlich Geograafsche Gesellschop al Speke utwählt en ne’e Expeditschoon na den Viktoriasee antoföhren. Burton föhl sik övergangen.

In’n Oktober 1860 güng Speke tohoop mit James Augustus Grant vun Sansibar ut los. Se sünd an de Westküst vun’n Viktoriasee langs un hebbt an de Noordsiet en groten Stroom funnen, de ut’n See rutkümmt. Se hebbt 1862 dor ok Mutesa I., den König oder Kabaka vun Buganda, drapen. Se hebbt den Ripon-Waterfall funnen. Se sünd denn na Gondokoro in’n Süden vun’n Sudan reist. Dor hebbt de beiden Samuel Baker un siene Fro drapen un sünd denn trüch na England.

Speke weer aver twüschen Viktoriasee un Sudan den Stroom nich folgt. Un so harr he wedder keen Bewies, dat dat de Nil is, de ut’n Viktoriasee kaamt. So seeg dat tominnst Burton. Hüüt is kloor, dat Speke liekers recht harr. An’n 16. September 1864 schull dat för de Königlich Geograafsche Gesellschop ene Debatte geven, de sik mit de Fraag vun de Nilborns befaten schull. Doch enen Dag vörher is Speke bi enen Jagdunfall doodbleven.