Berlagebrug
Van Wikipedia
De Berlagebrug (vroeger Amstelbrug) is een Amsterdamse brug over de Amstel ontworpen door architect H.P. Berlage. Het vormt de toegang tot de Rivierenbuurt.
Inhoud |
[bewerk] Historie
In 1925 werd de Amstellaan (nu Vrijheidslaan) voltooid. Deze brede laan was de trots van vele Amsterdammers. Hiermee was Plan Zuid echter nog niet aangesloten op de rest van Nederland. De barrière was de Amstel. In zijn bouwplannen had Hendrik Petrus Berlage (1856-1934) echter wel rekening met de ontsluiting van Plan Zuid gehouden.
Snelle verbetering van de infrastructuur was noodzaak omdat aan de andere zijde van de Amstel ook de Transvaalbuurt en Betondorp werden gesticht. In die tijd was de Nieuwe Amstelbrug (Ceintuurbaanbrug) de dichtstbijzijnde vaste oeververbinding en werd de oeververbinding ter hoogte van de Amstellaan onderhouden door een pontje. Toen werd besloten om voor een vaste oeververbinding te zorgen werd Berlage de eer vergund het ontwerp te maken. De Dienst Publieke Werken was verantwoordelijk voor het technische gedeelte en Berlage voor het architectonische. In 1928 was het ontwerp gereed. De brug zou worden voorzien van een basculeklap. Voor de kosten was 1.600.000 gulden gereserveerd. Zoals men van Berlage gewend was, had hij ook nu weer veel aandacht voor details en verborgen betekenissen.
De brug werd de grootste van Amsterdam in die tijd (80 meter lang en 24 meter breed) en kreeg het brugnummer 423.
Op 28 mei 1932 werd de Berlagebrug, onder belangstelling van duizenden Amsterdammers, feestelijk geopend. Vanaf die dag trok een ongekende verkeersstroom door de lanen van Plan Zuid.
Tijdens de openingsceremonie sprak Burgemeester W. de Vlugt van de gemeente Amsterdam onder andere het volgende:
"Zij is voltooid in een periode van depressie; maar zij staat daar als een teeken, dat Amsterdam ook in moeilijke oogenblikken niet versaagd en getrouw aan de nobele traditie van ons volk den plicht verstaat een eens begonnen werk te voltooien."
De Berlagebrug vormde op 7 en 8 mei 1945 het decor van de bevrijding van Amsterdam. Op 7 mei trok een verkenningseenheid van de Britse 49ste Infanteriedivisie bestaande uit 32 man, w.o. twee oorlogscorrespondenten, in vier lichte pantserwagens en zes brencarriers, vanaf de frontlijn naar het westen. Deze bereikte rond 13.00 uur de grens van Amsterdam. Op dinsdag 8 mei kwam eem grote legermacht van Canadezen de stad via de Berlagebrug binnen.
[bewerk] Architectuur
De ene zijde van de brug, gericht naar centrum, symboliseert de afsluiting van de stad Amsterdam. Deze kant is monumentaal en karaktervol. Vooral vanwege de opzichtige toren waarop een vier meter hoge keramieken plaat prijkt. Deze werd door Hildo Krop ontworpen. Op de plaat is de Genius van Amsterdam afgebeeld als zij uit het water verrijst. Zij is getooid met de gouden keizerskroon en wordt beschenen door een stralende zon. De andere kant van de brug symboliseert het landelijke en de rust van de rivier de Amstel, zoals deze in zuidelijke richting stroomt. Van oorsprong had de brug kleuren als van een donkere regenboog; het rood en zwart, grijs natuursteen, gelig Beiers graniet, rode klinkers en groene tegels.
[bewerk] Tram
Sinds de opening van het Amstelstation op 15 oktober 1939 rijdt ook de Amsterdamse tram over de Berlagebrug. Tot 1944 was dit lijn 25. Na de oorlog werden de tramsporen op de brug van 1948 tot 1949 bereden door lijn S. Daarna waren zij jarenlang uitsluitend voor remiseritten en omleidingen in gebruik. In 1971 verliet lijn 7 zijn route door de Wibautstraat en ging via de Vrijheidslaan en Berlagebrug naar het Amstelstation rijden. Sinds 1977 gaat lijn 12 via deze route.
[bewerk] Externe link
Bronnen en referenties: |
Bovenstaande artikelen, of een eerdere versies daarvan, zijn afkomstig van de website Zuidelijke Wandelweg, met toestemming van de webmaster Jos Wiersema |