Beta (financieel)
Van Wikipedia
Een beta is in de beleggingswereld een indicator voor de mate waarin een effect (meestal een aandeel) in waarde verandert bij een bepaalde verandering van een "groter geheel", meestal een index. In grote lijnen: indien het aandeel XYZ 1,2% in waarde stijgt bij een waardestijging van de index van 1%, heeft het aandeel XYZ een beta van 1,2. Indien het aandeel ABC een beta heeft van 0,75, zou een stijging van de index met 10% moeten leiden tot een stijging van het aandeel van 7,5%. En het aandeel PQR met een beta van 1 zou even veel als de index moeten stijgen of dalen.
Een beta wordt berekend door over een aantal perioden de waardeverandering van het aandeel respectievelijk de index te bepalen, en daaruit een regressie te vervaardigen. Dan kan op dag-, week of maandbasis gebeuren, en over een zelf gekozen periode. Uiteraard is het voor het verkrijgen van voldoende statistische betrouwbaarheid wenselijk dat er voldoende waarnemingen zijn.
Volledigheidshalve wordt er nog op gewezen dat het verband tussen de ontwikkeling van het aandeel en de index per waarnemingsperiode sterk kan verschillen. (De beta van een aandeel berekend op basis van 260 dagelijkse waarnemingen kan duidelijk afwijken van de beta van hetzelfde aandeel, berekend op basis van 52 wekelijkse waarnemingen.) De statistische betrouwbaarheid van de ene berekende beta kan veel kleiner zijn die van de andere berekende beta.
Een aandeel met een beta hoger dan 1 zal in perioden met een stijgende index een betere performance laten zien dan de index, theoretisch gesproken. In een opgaande beurs zou het dus wenselijk zijn om in aandelen met een hoge beta te beleggen. In een dalende beurs zijn aandelen met een beta lager dan 1 wenselijk: men heeft dan minder last van die daling dan de belegger die in "high-beta stocks" belegt.
Als een belegger in staat zou zijn om te voorspellen wanneer een beurs omhoog en wanneer ze omlaag gaat, zou hij, door op het juiste moment van high-beta stocks naar low-beta stocks over te stappen, daarmee ten opzichte van die index een betere performance kunnen behalen, indien tevens die beta's in de toekomst ongewijzigd blijven.
Elke beta is evenwel het resultaat van waarnemingen uit het verleden, en de voorspellende waarde ervan kan verschillen. Bij het hanteren van het begrip beta moet voorts bedacht worden dat de periode waarover een beta berekend wordt een duidelijk verschil kan maken voor de uitkomst. In het algemeen wordt het wenselijk geacht, om over ten minste enkele tientallen waarnemingen over een periode van minimaal 2 jaar te beschikken.
De enkele vaststelling dat het aandeel XYZ een bepaalde beta heeft ten opzichte van de ABC-index doet uiteraard geen uitspraak over de oorzaken daarvan. Sommige vermogensbeheerders baseren hun beslissingen omtrent portefeuillesamenstellingen echter (mede) op de beta van een aandeel (of van een sector aandelen).