Overleg:Bossche bol
Van Wikipedia
Inhoud |
[bewerk] "Uitvinder"
- Passage opgesteld door Jeanet_van_Meurs (overleg).
- Uit artikelhistorie overgeheveld door Pudding4brains na verwijdering door Dolledre.
Ondanks het feit dat Jan de Groot op dit moment en al vele jaren de bekendste Bossche bollen verkoopt moet ik toch even wat rechtzetten. Toen de haagse banketbakker Henri van der Zijde zich in 1920 vestigde als Haagsche Banketbakkerij, Lunchroom en Snelbuffet in de toenmalige "Vischstraat 25" werd de voorganger van de huidige Bossche Bol verkocht door banketbakker Lambermont. Deze bol leek op een moorkop en was gevuld met banketbakkersroom.
Henri bedacht daar zijn variant op, de huidige Bossche Bol, en op deze manier ontstond de Bossche Bol. In die tijd was Jan de Groot niet meer dan een broodbakker en nog geen banketbakker. Dus vraag het de oude Bosschenaren, want er zijn er nog weinig die het hebben meegemaakt, Henri van der Zijde was de ontdekker van de Bossche Bol.
[bewerk] Bronnen?
Hoi Jeanet, Ik zie dat je net je informatie opnieuw in het stuk hebt verwerkt. De zin over Jan de Groot staat er nu wat verloren bij, maar dat is wel op te lossen. Wat mij meer zorgen baart is dat ik géén bronnen kan vinden die jouw versie ondersteunen en voor de oude versie wel, al is dit een bron die natuurlijk met gezond wantrouwen genoten mag worden - want van Jan de Groot zelf: http://www.bosschebollen.nl/geschiedenis.html
Let op - ik zeg niet dat ik je niet geloof, maar kan het ook niet controleren. Daarom plak ik nu voorlopig even een {betwist} (ofzo) sjabloon op het artikel en ga ik in elk geval ook even contact opnemen met Jan de Groot om ze een reactie op jouw bijdrage te vragen. Wellicht moet er toekomstig uitrollen dat we twee mogelijke versies moeten presenteren, maar het mooiste zou zijn als er hard gemaakt kan worden hoe de vork echt in de steel zit. Dus bronnen voor jouw versie zouden erg welkom zijn.
Met vriendelijke groet, - Pudding 7 jun 2006 21:28 (CEST)
De Volkskrant heeft blijkbaar maar één bron en is voorzichtig ([1]):
De Bossche Bol is een begrip binnen en buiten de stad. De soes, gevuld met slagroom en geglazuurd met gesmolten chocolade, is overal te verkrijgen. Verreweg de bekendste Bossche bollenbakker is Jan de Groot, bij het station. Bakkerij De Groot, opgericht in 1936, zegt de ‘sjekladebol’ zelf te hebben uitgevonden. Bessel Dekker 8 jun 2006 00:28 (CEST)
[bewerk] Reactie Jeanet
(kopie van Overleg_gebruiker:Jeanet_van_Meurs)
Het is moeilijk om iets te bewijzen. Ik kan slechts het verhaal van mijn moeder die het hele verhaal van jongs af aan heeft meegemaakt, als dochter van Henri van der Zijde, op het internet zetten. Wel heb ik een copie van een advertentie van de banketbakkerij. Je moet natuurlijk ook nagaan dat de naam van de bol is gegroeid. Dit heeft ook jaren geduurd. Dat het eerst als een speciaal gebakje verkocht is en pas naar jaren de naam "Bossche Bol" kreeg, naarmate het gebakje populairder werd. Maar om het echt te bewijzen moet er misschien een enquete gehouden worden in de verzorgingstehuizen/bejaardentehuizen van Den Bosch. Toch vind ik dat ik het ten opzichte van mijn opa, Henri van der Zijde verplicht ben om de misverstanden uit de weg te halen. Desondanks vind ik de bollen van bakkertje de Groot erg lekker!
(kopie van Overleg_gebruiker:Pudding4brains)
Afgelopen Pinksteren is er op tv een documentaire geweest over Den Bossch met blijkbaar daarin iemand van de familie van de Groot, die beweerde dat de Bossche bol door hun opa is uitgevonden, dat bracht in onze familie wel enige weerstand.
Je moet weten dat in de oorlog de lunchroom van mijn opa plat is gebombardeerd en dat alle informatie hiermee is verdwenen. Ik weet niet of je Den Bosch kent, maar de Duitsers schoten van voor de brug bij het station met een kanon recht naar het centrum gericht. Daarbij is de lunchroom totaal verdwenen, maar later weer opgebouwd.
Voor zijn dood heeft mijn moeder met bakker de Groot sr gesproken, zij kennen elkaar en bakker de Groot sr ontkende de verhalen over zijn eventuele creatie tenstelligste.
Wat wel mogelijk is dat is het feit dat Henri van der Zijde met regelmaat adverteerde in de krant "Het Huisgezin". Ik heb een advertentie van het snelbuffetvan vrijdag 1 juni 1934, helaas niet van de banketbakkerij.
Is dit voldoende onderbouwd?
Met vriendelijke groet, Jeanet Radstok
@Jeanet: Ik ben bereid je op je woord te geloven, maar uiteindelijk blijft het op deze manier toch woord tegen woord. Toch is je reactie nuttig want het geeft wat extra aanknopingspunten voor vragen aan de Groot en/of onderzoek in de bibliotheek of elders waar misschien nog oude kopieën van "Het Huisgezin" te vinden zijn. Wel boeiend allemaal en ik zou het zeker erg leuk vinden als we de puntjes op de "i" kunnen krijgen. We gaan lekker op zoek :o
Overigens - niet geheel duidelijk - wordt in de door jou genoemde advertentie van het snelbuffet ook gewag gemaakt van de Bossche bol of in het geheel niet? (Het zou dan mogelijk alleen als illustratie al erg leuk zijn). - Pudding 8 jun 2006 02:03 (CEST)
[bewerk] Voorlopig Neutraler
Zoals de tekst er nu was blijven staan vond ik het, ook voor tijdelijk, geen mooie oplossing. Ik heb daarom even een poging gewaagd het geheel wat neutraler te verwoorden. Dit wil echter nog niet zeggen dat daarmee de kous af is, alleen staat er nu, zolang er twijfel is, mijns inziens in elk geval een beter leesbare en correctere weergave (met name de zin over de Groot stond er voorheen wat verloren bij). - Pudding 8 jun 2006 15:02 (CEST)
[bewerk] De enige echte
Google: 'het enige echte recept van de Bossche bol', leverde:
waarin zelfs de stadsarchivaris zich uitlaat over de authenticiteit van de lekkernijen van 's-Hertogenbosch.
my two pennies, Aiko 12 jun 2006 09:36 (CEST)
Kon het niet laten ...Aiko 12 jun 2006 09:50 (CEST)
Dank Aiko - erg leuk! Wat dit voornamelijk duidelijk maakt is echter dit: Bossche koek (<- rood) - zucht, nog één voor de ToDo-lijst
- De ToEat-lijst zal je bedoelen, puddinkie ;-), Aiko 12 jun 2006 11:57 (CEST)
- Je kunt ook een mailtje sturen naar het archief, misschien zijn ze welwillend Stadsarchief 's-Hertogenbosch
- De stadsarchivaris (tevens Minister-President van Oeteldonk) heet Rob van de Laar. Je zou hem kunnen confronteren met het feit dat één zoekmachine van het stadsarchief, de Bossche Kennisbank als antwoord op de zoekterm 'Bossche bol' uitsluitend de volgende informatie geeft:
- Bossche bol
Lokale lekkernij bestaande uit een grote soes, gedompeld in chocolade en gevuld met slagroom. De echte Bosschenaar spreekt dan ook niet van een Bossche Bol maar een "sjekladebol". De rest van Nederland denkt dat een moorkop hetzelfde is maar die is vaak bedekt met een couverture. De enige echte bollen komen nu van bakker Jan de Groot aan de Stationsweg. Aiko 12 jun 2006 12:52 (CEST)
Goed plan, daar ga ik werk van maken. Eerder heb ik al het Brabants Dagblad (vanwge archief Het Huisgezin) aangeschreven en bakkerij de Groot, maar nog geen antwoorden ontvangen. Misschien dat deze wel een mening heeft ;o) - Pudding 12 jun 2006 12:55 (CEST)
-
- Je zou eens kunnen navragen bij Bastion Oranje.... Hsf-toshiba 12 jun 2006 19:12 (CEST)
- Euh, bedoel je http://www.bastion-oranje.nl/? Aiko 13 jun 2006 21:24 (CEST)
- Je zou eens kunnen navragen bij Bastion Oranje.... Hsf-toshiba 12 jun 2006 19:12 (CEST)
Die bastion oranje is een goede tip. Daar wordt in elk geval met zoveel woorden bevestigd dat de sjekelade bollen niet door Jan de Groot verzonnen zijn. Enerzijds staat er te lezen dat Jan de Groot in 1936 pas begon als gewone bakker en nog later pas met banket en chocola ging prutsen:
"In 1936 begon een zekere Jan de Groot met het bakken van brood. Hij was getrouwd met Marie de Groot. De Groot is een familie afkomstig uit Vorstenbosch. In die periode was noch sprake van banket noch van chococolade. Pas toen opa Jan de Groot naar Orthen verhuisde is de lijn van bakkerstraditie begonnen. Dat vertelt diens kleinzoon Jan de Groot. De eerste bakkerszaak was in de Grobbendonkstraat"
Even verderop vinden we bij informatie over bakker Lambermont het volgende:
"Chocoladebollen vertelt mevrouw Lambermont eens aan Jan Bouwmans, maakten we rond 1900 nog met creme de patissière. In de jaren twintig is pas de chocoladebol met slagroom in gebruik gekomen. Van die lekkernij verkochten we er wel eens 100.000 in één jaar. Dat is alleen maar nog meer geworden. In de stad spreken ze van sjekelade en erbuiten van Bossche bollen, aldus de in 1980 geïnterviewde mevrouw Lambermont.die in 1911 trouwde met Jos die inmiddels al de zaak van zijn vader had voortgezet."
Dus ook zij zeggen al in de jaren twintig de (voorloper van) de huidige Bossche bol met slagroom te hebben verkocht. Of het idee daarvoor van Lambermont zelf was staat er niet bij. - Pudding 14 jun 2006 02:52 (CEST)
- Heel mooi, dat sluit goed aan bij het verhaal van Jeanet die immers schrijft dat de naam van de bol is gegroeid en dat dit jaren heeft geduurd. Dat het eerst als een speciaal gebakje werd verkocht en pas na jaren, naarmate het gebakje populairder werd, de naam "Bossche Bol" kreeg.
- Ik zou het nog sterker willen stellen, na alles wat ik las: eigenlijk heet het gebakje nog steeds 'Chocoladebol' (in 's-Hertogenbosch), dat is een vrij algemene term die in principe kan slaan op ieder baksel dat rond is en bekleed met chocolade.
- En dan nog wat, ik heb een eerste versie van het Recept van de Bossche bol in het kookboek gezet. Voel je vrij en ga je gang! Aiko 14 jun 2006 18:16 (CEST)
-
- Top - staat nu ook gelinkt - nu nog een keer tijd vinden om te 'testen' . Heb ondertussen ook nog eens wat met de tekst zitten schuiven zodat er nu weer een nette inleidende paragraaf staat en de 'historie' nog iets correcter (mijn POV) wordt weergegeven. - Pudding 14 jun 2006 19:09
Goeie sfeer ook hier. Ik heb een plaatje van de bol, maar er moet nog iets aan de achtergrond gerepareerd worden, denk ik, zou jij dat kunnen? Enne, is er misschien ergens een gratis stukje software, waar ik dat zelf mee zou kunnen doen? Aiko 15 jun 2006 12:52 (CEST)
Volgens mij is er nix mis met de achtergrond, maar is die gewoon 'transparant' en geeft commons daarom de blokjes weer? Of was dat het probleem niet? Het is overigens wel een beetje een amorfe donkere blob bij mij hier, maar beelscherm is ook wat oud en oppig. Over de software ... Op welk besturingssysteem werk je en wat wil je ermee kunnen doen? - Pudding 15 jun 2006 13:20 (CEST)
- Ja die blokjes zaten mij dwars, het besturingssysttem dat ik gebruik is 'gewoon' XP en ik had in een handomdraai die achtergond transparant willen maken, maar dat is ie dus al. Met blokjes betekent dus transparant?
De kwaliteit ziet er ongeveer zo uit als zou moeten op mijn nieuwe beeldscherm, maar ik ben geen deskundige, jammer dat hij bij jou niet mooier is. Aiko 15 jun 2006 17:06 (CEST)
Ga er maar gevoegelijk vanuit dat het aan mijn beeldscherm ligt - dit beelscherm gebruiken voor het beoordelen of bewerken van foto's is ten ene male een slecht plan (tm) ;o) Voor hele simpele dingen zoals kleuren wat rechttrekken, transparantie, vergroten, verkleinen, verscherpen, uitsnedes maken etc etc vind ik Irfanview nauwelijks te kloppen, het is heerlijk klein en snel reuze handig om door een berg foto's heen te bladeren, kent bijna alle beeldformaten en heeft een plugin systeem waarmee heel veel effectfilters e.d. toe te voegen zijn. Het enige wat niet gaat is zelf tekenen anders dan uitsnedes van andere afbeeldingen op een bepaalde positie erin plakken. Als ik eens eens iets simpels wil zoals een lijntje of een tekstje toevoegen dan voldoet het standaard bij Windows aanwezige Paint ook nog wel. - Pudding 15 jun 2006 17:31 (CEST)
- Bedankt voor de tip, daar ga ik achteraan. Aiko 17 jun 2006 09:40 (CEST)
Ongetwijfeld zal niemand, behalve Bakkerij De Groot, het echte recept kennen van de Bossche Bol. Net zoals niemand het recept kent van Coca Cola. En wij, Bosschenaren zeggen: De Bossche Bollen worden door De Groot gemaakt, al het andere is namaak en gaan meeliften op de naam. Maar de echte is nog steeds van De Groot, sinds jaar en dag. Hsf-toshiba 12 jun 2006 19:43 (CEST)
- met Hsf-toshiba eens. Vdegroot 13 jun 2006 23:52 (CEST)
[bewerk] Reactie Bakkerij De Groot
Deze reactie ontving ik van bakkerij de Groot:
Hallo, allereerst excuses voor deze tamelijk late reactie. Ik heb het onderstaande verhaal nagetrokken bij Jan de Groot en deze bevestigd inderdaad het onderstaande verhaal. Deze Jan de Groot is de zoon van de oude, en al geruime tijd overleden, Jan de Groot senior. Deze zelfde Jan de Groot heeft enkele jaren geleden de bakkerij, en het geheim van de bosschebol, verkocht aan zijn dochter (mijn vrouw) en haar neef (ook hij heet overigens Jan de Groot... om het verhaal makkelijker te maken). Deze jongste Jan de Groot heeft onlangs op televisie gemeld dat zijn opa de uitvinder is van de bosschebol, dit blijkt dus niet te kloppen. Enkele jaren geleden heeft banketbakkerij Jan de Groot de naam Jan de Groot als handelsnaam geregistreerd om op die manier misbruik te voorkomen. Ik hoop u hiermee voldoende geinformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, Martijn Verhaeg Banketbakkerij Jan de Groot
Het "onderstaande verhaal" is de versie van Jeanet (hierboven ergens) die ik hen gestuurd had met een verzoek om commentaar Lijkt me duidelijk dan - nu nog een goede formulering verzinnen - mag ook iemad anders doen want ik ben even druk met RL. - Pudding 15 jun 2006 18:31 (CEST)
- Is inmiddels enigszins "verwerkt" (en {twijfel} eraf gehaald), maar voel je vooral vrij verder aan de tekst te schaven - Pudding 16 jun 2006 03:58 (CEST)