Brian Wilson

Van Wikipedia

Brian Wilson op het Roskilde Festival in 2005.

Brian Wilson (20 juni 1942) was het brein achter de Amerikaanse band The Beach Boys, waarvan hij, behalve bassist en een van de zangers, lange tijd de belangrijkste componist was. Ook was hij de producer van enkele van de belangrijkste albums van de band.

[bewerk] Biografie

Brian was de oudste van drie zonen van Murry Wilson, een hardhandige man die zelf met weinig succes had gepoogd een carrière als liedjesschrijver te beginnen. Mede uit frustratie hierover moedigde hij zijn zonen aan een muzikale carrière te beginnen, wat in 1961 resulteerde in de oprichting van The Beach Boys.

Vanaf het begin was Brian het artistieke brein van de band. Maakte de groep aanvankelijk nog vrij eenvoudige liedjes over onderwerpen als surfen en auto's, na verloop van tijd werd de muziek complexer en werden de teksten persoonlijker. Bovendien groeide Brian, ondanks het feit dat hij aan een oor slechthorend was, in zijn rol van producer, wat in belangrijke mate bijdroeg aan het geluid van de band. Eind 1964 besloot hij om te stoppen met optreden en zich volledig te gaan richten op het schrijven van nieuwe nummers en het werken in de studio. Naar voorbeeld van de door hem zeer bewonderde Phil Spector creëerde Wilson een 'muur van geluid' door het gebruik van grote aantallen verschillende instrumenten. Nieuwe nummers werden voortaan ingespeeld door de beste studiomuzikanten die Wilson kon krijgen, met name uit de kring rond Phil Spector, waarna de andere Beach Boys alleen nog de vocalen toevoegden.

Een belangrijke stimulans voor Wilson was het verschijnen van het vernieuwende Beatles-album Rubber Soul in 1965. In een poging dit album te overtreffen maakte Wilson in 1966 het Beach Boys-album Pet Sounds, dat als een van de grootste meesterwerken uit de geschiedenis van de popmuziek wordt beschouwd. Op zijn beurt moest Pet Sounds overtroffen worden door Smile, een zeer ambitieus en experimenteel album waarbij Wilson nauw samenwerkte met tekstschrijver Van Dyke Parks. Van de andere leden van de Beach Boys kreeg hij weinig steun; zij voelden zich nu gereduceerd tot ingehuurde krachten zonder enige creatieve inbreng. Van Dyke Parks werd vanwege zijn cryptische teksten met name door Mike Love zeer vijandig behandeld. Hoewel veel nummers grotendeels of zelfs geheel af waren was onduidelijk hoe de plaat als geheel zou moeten worden. Het werken onder tijdsdruk viel Brian zwaar, reden waarom zijn aanvankelijke enthousiasme voor het project verdween. Het verschijnen van het Beatles-album Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band in 1967 werd de genadeklap voor het Smile project; Brian stortte geestelijk in en wilde niets meer met Smile te maken hebben. De jaren daarna zou hij zelden zijn bed verlaten, en zijn rol binnen de band werd noodgedwongen snel kleiner. De volgende albums bevatten grotendeels nummers die door de andere bandleden geschreven zijn, terwijl Brian's bijdragen in een aantal gevallen nummers van Smile zijn die alsnog werden voltooid. Pas in 1976 verscheen met 15 Big Ones weer een Beach Boys-album waarop hij de hoofdrol speelde, voornamelijk als producent en zanger. In deze periode trad hij ook weer live op met de band. Na het volgende album "MIU album" verdween hij weer naar de achtergrond. In 1989, toen het album Still Cruisin' verscheen, bleek Brian de band verlaten te hebben.

Sinds halverwege de jaren 80 stond de labiele en aan drugs verslaafde Wilson onder behandeling bij psychiater Eugene Landy. Hoewel Landy duidelijk vooruitgang boekte was zijn wijze van behandelen omstreden; niet alleen trok Landy bij Wilson in, hij bemoeide zich met ieder aspect van diens leven en wierp zichzelf zelfs op als diens artistieke partner. In 1988 verscheen Wilson's eerste soloalbum, simpelweg Brian Wilson geheten, waarvoor Landy de teksten schreef. Dit album bevat in de vorm van het nummer Rio Grande een duidelijke verwijzing naar de stijl van Smile. In 1990 voltooide Wilson zijn tweede soloalbum Sweet Insanity, wederom in samenwerking met Landy. Dit album werd echter door de platenmaatschappij geweigerd en verscheen alleen in het illegale circuit. Een rechtszaak aangespannen door de Beach Boys dwong Landy om zijn contact met Brian te verbreken. Een tweede rechtszaak volgde, dit keer aangespannen door Mike Love, die financiële vergoeding en erkenning eiste voor zijn bijdragen aan Brian's nummers. Ondanks deze conflicten trad Brian in de jaren 90 weer live op met de groep, totdat deze in 1998 definitief uit elkaar viel na het overlijden van Carl Wilson.

In 1995 werkte Wilson samen met Van Dyke Parks op diens album Orange Crate Art. Datzelfde jaar was Wilson het onderwerp van de documentaire I just wasn't made for these times, waarvan de soundtrack verscheen op cd. In 1998 verscheen een nieuw soloalbum, Imagination. Hoewel dit album maar matig succesvol was voelde Wilson zich erdoor wel gesterkt in zijn voornemen om weer te gaan toeren. Hiervoor stelde hij een grote begeleidingsband samen, met daarin onder meer Beach Boys live-band gitarist Jeffrey Foskett en leden van de band Wondermints. In 2000 verscheen Live at the Roxy Theatre. Met dezelfde band werd in 2002 opgetreden in Groot-Brittannië, waarbij Pet Sounds integraal ten gehore werd gebracht, resulterend in de cd Pet Sounds Live. Aangemoedigd door het succes van deze tournee, en aangespoord door Wondermints-lid Darian Sahanaja, besloot Wilson in 2003 Smile alsnog te voltooien en live op te voeren. Op 20 februari 2004 werd het stuk in Londen voor het eerst opgevoerd. De hierop volgende tournee door Europa en Amerika in 2004 werd een ware triomftocht. Dat jaar verscheen tevens het album Gettin' In Over My Head, waarop Wilson onder meer begeleid wordt door Eric Clapton en Paul McCartney. Eind 2004 verscheen het album Smile dat met lovende kritieken werd ontvangen. Voor het instrumentale nummer "Mrs. O'Leary's Cow" van dit album won hij een Grammy. Eind 2005 verscheen het in mei opgenomen kerstalbum What I really want for Christmas, dat een aantal kerstklassiekers en twee nieuwe nummers bevat, die samen met Bernie Taupin en Jimmy Webb werden geschreven..

[bewerk] Discografie

[bewerk] Albums

Titel	Datum van release	Datum van binnenkomst	Aantal weken	Opmerkingen
Albums met hitnoteringen in de Nederlandse Album Top 20/50/100
Brian Wilson	1988
Sweet insanity (illegaal)	1990
Orange crate art	1995			met Van Dyke Parks
I just wasn't made for these times (soundtrack)	1995
Imagination	1998
Live at the Roxy Theatre (live)	2000
Pet Sounds live	2002
Gettin' in over my head	2004	26-6-2004
Smile	2004	2-10-2004	16
What I really want for Christmas	2005