Calypso (schip)
Van Wikipedia
De Calypso was het bekende schip van Jacques-Yves Cousteau (1910–1997), een drijvend oceanografisch laboratorium waarmee hij talloze ontdekkingsreizen maakte.
Dit schip werd gebouwd gedurende de Tweede Wereldoorlog op de scheepswerf van Ballard Marine Railway Yard in Seattle in de staat Washington (USA). Ze was bestemd als mijnenveger BYMS-26 (British Yard Minesweeper) voor de Britse Navy. Ze werd op stapel gezet op 12 augustus 1941 en de tewaterlating gebeurde op 21 maart 1942. Ze werd overgedragen aan de Royal Navy op 22 augustus 1942 onder de naam J-826 onder de bepalingen van het ‘Lend & Lease Program’ van President Roosevelt.
Het schip werd daarna gestationeerd in Gibraltar. Ze nam later deel aan de geallieerde Landing op Sicilië in juli 1943. Na de oorlog werd ze uit de vaart genomen en voor anker gelegd in Malta. Ze werd terug overgeheveld naar de US Navy op 1 augustus 1947.
Ze werd tenslotte verkocht aan de Gasan Group in Malta en werd door de nieuwe eigenaar herdoopt tot Calypso. Ze werd dan gedurende korte tijd gebruikt als overzetboot tussen de eilanden Malta en Gozo. De naam "Calypso" werd toepasselijk gekozen naar de nimf Calypso in het boek Odyssee van Homeros. Ze had de held Odysseus met haar charmes zeven jaar gevangen gehouden op het eiland Gozo.
Commandant Cousteau vond op Malta het ideale schip voor onderwaterexploratie: de Calypso. Het schip werd voor hem gekocht door Sir Thomas-Loël Guinness, een Engelsman uit een rijke familie, onder voorwaarde dat Cousteau het schip zou goed onderhouden. Ze werd in de loop der tijden uitgerust met zodiacs (snelle bootjes met buitenboordmotor), met een helicopterplatform, een kleine duikboot, satellietverbindingen en de laatste snufjes in wetenschappelijke uitrusting.
En zo begon dit schip aan een lange loopbaan van ongeveer veertig jaar als het eerste schip dat speciaal uitgerust was voor onderzoek van de marine biologie en voor onderwateropnames.
De uitrusting en het onderhoud van dit schip koste hopen geld. Daarom was Cousteau steeds op zoek naar financiële steun, ofwel van regeringen, ofwel van oliemaatschappijen. Hij besefte vlug dat de beste manier was om financieel gezond te blijven, de naam Calypso te gebruiken als media-attractie en het schip te verheffen tot een sterrenrol in de vele films en televisiedocumentaires over zijn geliefde wereld onder de golven.
Na een laatste expeditie in Vietnam en Cambodja in september 1994 werd het schip opnieuw uitgerust voor een expeditie naar de Gele Rivier in China. Dit gebeurde op de Kwong Soon Engineering scheepswerf in de haven van Singapore. Zij werd op 8 januari 1996 onopzettelijk geraakt bij het manoeuvreren van een aak. Er onstand een scheur beneden de waterlijn. Het schip kwam onder water te staan en zakte op haar zijde onder een hoek van 70°. Enkele weken later werd het schip weer vlottend gemaakt en overgebracht naar Marseille. Het schip verbleef daar een tijdje en werd op 7 juni 1998 overgebracht naar een dok van het Maritieme Museum de haven van La Rochelle. Het was de wens van commandant Cousteau en de eigenaar van het schip Loël Guinness om van de de Calypso een integraal onderdeel te maken van dit museum als getuigenis voor de komende generaties van de ecologische boodschap van Cousteau.
Cousteau had dus duidelijk de bedoeling het schip te redden en in bruikbare staat te herstellen. Nu echter ligt dit schip daar weg te roesten. Nauwelijks nog een schim van zichzelf in deze bedenkelijke toestand, kan het schip niet bezocht worden door het publiek. Nochtans gebeuren er inspanningen om aan de nodige financiële middelen te geraken, zodat de Calypso kan hersteld worden tot haar vroegere glorie.
Uiteindelijk, na een lange gerechtelijke strijd tussen Francine Cousteau, tweede echtgenote en weduwe van Jacques-Yves Cousteau, en de kinderen en kleinkinderen van Cousteau uit het eerste huwelijk, heeft een rechtbank in Parijs "l'Equipe Cousteau" van Francine Cousteau erkend als rechtmatige eigenaar van de Calypso. Op 23 december 2005 heeft de handelsrechtbank van La Rochelle de toestemming gegeven aan Francine Cousteau om de herstelling van de Calypso aan te vatten.
Zoals de namen van Thor Heyerdahl en de Kon-Tiki, James Cook en de Endeavour, Charles Darwin en de Beagle, zijn de namen van Cousteau en de Calypso onverbrekelijk met elkaar verbonden geraakt in het collectief geheugen door de vele documentaires die hij maakte over zijn geliefde "Stille Wereld".
