Cryogenien
Van Wikipedia
Eon | Era | Periode | Tijd geleden (Ma) |
---|---|---|---|
Proterozoïcum | Neoproterozoïcum | Ediacaran | 542 - ~630 |
Cryogenien | ~630 - 850 | ||
Tonien | 850 - 1000 |
Het geologisch tijdvak Cryogenien of Cryogeen (Vlaanderen: Cryogeniaan), is een periode van de era Neoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum. Het Cryogenien duurde van 850 - 630 Ma. Het werd voorafgegaan door het Tonien en na/op het Cryogenien komt het Ediacaran.
De naam Cryogenien is afgeleid van het Griekse cryos, (ijs) en genesis (geboorte). Dit tijdvak wordt gekenmerkt door de zwaarste ijstijden uit de geschiedenis van de Aarde, de Sturtijstijd (750-700 Ma) en de Marinoan/Varanger, die duurde tot ca. 635 Ma. Het begin van deze ijstijden, waarbij de ijskappen tot aan de evenaar kwamen, valt ongeveer samen met het uiteenvallen van het supercontinent Rodinië. Er is nog veel onduidelijkheid over de Sneeuwbalaarde, waarbij volgens de zwartste scenario's zelfs de oceaan tot een kilometer diep was dichtgevroren, terwijl er volgens anderen open water moet zijn geweest (de 'natte sneeuwbal').
De overgang van Cryogenien naar Ediacaran wordt gemarkeerd door een carbonaatafzetting die arm is aan 13C, een aanwijzing voor een klimaatverandering.