Cyprianus
Van Wikipedia
De heilige Cyprianus (voluit: Thascius Caecilius Cyprianus) was een belangrijke bisschop van Carthago en vroeg-christelijk schrijver uit de 3e eeuw. Hij is waarschijnlijk van rijke Punische of Berberse komaf en pas later in zijn leven bekeerd.
Inhoud |
[bewerk] Cyprianus als bisschop
Tussen juli 248 en april 259 werd hij met steun van de armen tot bisschop van Carthago benoemd. De presbyters waren echter tegen, omdat ze bang waren voor zijn macht. Nadat hij vluchtte voor de christenvervolgingen nam zijn populariteit onder die groep nog verder af. Tijdens de sedisvacatie die heerste, werd er erg slecht over hem gesproken, maar hij zei dat zijn vlucht door God ingegeven was. Uiteindelijk stierf ook hij als martelaar. Arles, Lyon, Compiegne, Venetië en Roenay claimen zijn relikwieën te hebben.
[bewerk] Het schisma van Carthago
Aangezien de strijd vooral in Carthago hevig was, vielen veel mensen hier van hun geloof. Cyprianus weigerde deze mensen weer aan te nemen. Daarop ontstond een schisma in Carthago, waarbij Felicissimus tot tegenbisschop gekozen werd. Cyprianus excommuniceerde hem, maar kon niet voorkomen dat zijn tegenstanders groeiden in aantal. Daarop stuurde hij een brief rond, met een traktaat (De lapsis), waarin hij zijn collega-bisschoppen vroeg zijn tegenstanders niet te steunen. Cyprianus' collega's sloten zich bij hem aan.
Ook besloot men dat zij die voor de keizer waren gezwicht na een zware straf weer deel konden nemen aan het geloof, maar dat zij die tot de heidense goden geofferd hadden dit niet konden, behalve op hun sterfbed. Mensen met een functie binnen de kerk konden in geen geval meer hun functie terugkrijgen.
Cyprianus' tegenstanders kozen een nieuwe tegenbisschop. Maar met het schisma in Rome Felicianus, waarbij tegenpaus Novatianus gekozen werd, koos men nog weer een andere tegenbisschop, namelijk Maximus. Door zijn duidelijke en eerlijke beleid bleef Cyprianus echter ferm in het zadel, waardoor zijn tegenstand zeer snel verzwakte.
[bewerk] Het schisma van Cyprianus
Er volgde echter nog een schisma. Ditmaal verzette Cyprianus zich tegen de ketterdoop en paus Stephanus I. Deze ketterdoop, de mogelijkheid voor ketters om elkaar te dopen, werd binnen de Kerk toegestaan. Cyprianus was echter van mening dat alleen christenen een ketter konden dopen. Ook zij die tijdelijk van hun geloof gevallen waren, vielen volgens de paus onder deze regeling. Cyprianus weigerde ze echter te dopen.
De meeste Noord-Afrikaanse en oosterse bisschoppen stonden achter hem. Daardoor ontstond een grote tweedeling binnen de Kerk. Toen Cyprianus ook weigerde blind te gehoorzamen aan de bisschop van Rome, werd hij mogelijkerwijs geëxcommuniceerd. Uiteindelijk werd hij in ieder geval weer in gratie aangenomen.
[bewerk] Cyprianus als schrijver
Hoewel een belangrijk persoon in de vroege kerk, is Cyprianus geen belangrijk schrijver. Veel van zijn werken zijn erg gestoeld op die van zijn voorgangers.
- Epistola ad Donatum de gratia Dei (Brief aan Donatus over de Gratie Gods)
- De idolorum vanitate (Over de ijdelheid der afgoden)
- Testimoniorum adversus Judaeos (Getuigenissen met betrekking tot Joden, 3 delen)
- De lapsis (Over de gevallenen)
- De exhortatione martyrii (over de kracht der martelaren)
- De bono patientiae (over de deugd van het geduld)
- De oratione Dominica (over de gebeden aan God)
- De unitate ecclesiae (over de eenheid van de kerk)
- De spectaculis (over het volksvermaak)
- De bono pudicitiae (over de deugd der kuisheid)
- De laude martyrii (over de lof der martelaren)
Ten onrechte aan Cyprianus toegeschreven:
- De montibus Sina et Sion (over de bergen Sina en Sion)