Economische principes van N.G. Mankiw
Van Wikipedia
 Op Individuele besluitvorming staat tekst die in dit artikel ingevoegd zou moeten worden. Daarna kan dát artikel een redirect worden. (Hier melden: Overleg). |
De tien economische principes van Mankiw, zijn in drie deelgebieden op te delen, namelijk:
- Hoe mensen beslissingen nemen
- Principe 1: mensen moeten keuzes maken
- Principe 2: de kosten van iets worden bepaald door datgene wat we willen opgeven om het te krijgen
- Principe 3: rationele mensen denken in de marge
- Principe 4: mensen reageren op prikkels
- Hoe mensen samenwerken
- Principe 5: handel kan in ieders belang zijn
- Principe 6: markten zijn vaak een goede manier om economische activiteit te organiseren
- Principe 7: overheden kunnen de resultaten van de markt soms verbeteren
- Hoe de economie als geheel werkt
- Principe 8: de levensstandaard van een land hangt af van de mate waarin het land producten en diensten kan produceren
- Principe 9: prijzen stijgen als de overheid te veel geld drukt
- Principe 10: de samenleving staat voor een korte termijnafweging tussen inflatie en werkloosheid
Hoe mensen beslissingen nemen
Principe 1: mensen moeten keuzes maken
Hierbij gaat het erom hoe mensen beslissingen nemen ten behoeve van hun schaarse middelen. Dit is bijvoorbeeld tijd, geld of grondstoffen. Een keuzevraag gerelateerd aan tijd is hoeveel uur wil ik werken per week en hoeveel uur vrije tijd wil ik hebben. Dit heeft natuurlijk consequenties. Als je meer werkt, heb je meer te besteden en als je minder werkt, dan heb je minder te besteden. Geld is ook een schaars goed. Hoe besteed de overheid, een huishouden of een individu zijn of haar kapitaal. Er moeten wederom keuzes gemaakt worden. De overheid moet zich beraden over de jaarlijkse begroting. Gaat een gezin op vakantie naar het buitenland, een weekje naar één van de waddeneilanden of wordt de badkamer verbouwd? Een persoon kan een film huren bij een videotheek of de bioscoop bezoeken. De samenleving heeft tevens te maken met een andere keuze, namelijk die tussen efficiëntie en rechtvaardigheid. Het doel van efficiëntie is om met zo weinig mogelijk middelen het maximale te bereiken. Rechtvaardigheid is de gelijke verdeling van bronnen onder de leden van de samenleving. Welke keuze ook gemaakt zal worden, er zullen ten allen tijde consequenties aan vast zitten. Bij beslissingen zal dan ook het ene doel afgewogen moeten worden tegen het andere.
Principe 2: de kosten van iets worden bepaald door datgene wat we willen opgeven om het te krijgen
Omdat mensen keuzes moeten maken, worden de mogelijkheden vaak vergeleken. Er zijn echter twee valkuilen bij deze methode. Ten eerste dat er kosten meegerekend worden die er altijd zullen zijn en ten tweede de factor tijd. Alles wat opgegeven moet worden om een product te krijgen, wordt aangeduid met alternatieve kosten van een product.
Principe 3: rationele mensen denken in de marge
Bij dit principe gaat het over marginale veranderingen, oftewel kleine aanpassingen van een plan of handeling. Hierbij worden de marginale voordelen vergeleken met de marginale kosten. Rationeel gedacht zullen mensen en bedrijven alleen marginale veranderingen toepassen, als het marginaal voordeel groter is dan de marginale kosten.
Principe 4: mensen reageren op prikkels
Mensen beslissen door kosten en opbrengsten met elkaar te vergelijken. Er zullen veranderingen in gedrag waarneembaar zijn als de kosten en opbrengsten veranderen. Beleidsmakers moeten inzien hoe hun beleid het gedrag van de mensen zowel direct als indirect beïnvloeden, voordat een wet of maatregel van kracht wordt.
Hoe mensen samenwerken
Principe 5: handel kan in ieders belang zijn
Door te handelen kunnen personen of landen hetgeen doen waar ze het beste in zijn. Wanneer er gehandeld wordt, kan er een grotere verscheidenheid aan producten en diensten aangeboden worden tegen een lagere prijs. Zie verder handel (economie).
Principe 6: markten zijn vaak een goede manier om economische activiteit te organiseren
De meeste landen proberen tegenwoordig markteconomieën te creëren. In een markteconomie worden beslissingen, gebaseerd op prijzen en eigenbelang, genomen door bedrijven en huishoudens. Huishoudens bepalen voor welke bedrijven ze willen werken en waar ze hun inkomen aan willen besteden. Bedrijven bepalen wie ze aannemen en wat ze produceren. De econoom Adam Smith ontdekte dat huishoudens en bedrijven die in een markt met elkaar samenwerken, zich gedragen alsof een ‘onzichtbare hand’ hun leidt naar de gewenste marktresultaten. Bij de besluitvorming om iets te kopen of te verkopen door huishoudens of bedrijven, wordt er gekeken naar de prijzen, niet wetende dat ze tevens kijken naar de sociale voordelen en kosten van hun acties. Als resultaat dat de door prijzen geleide afzonderlijke beslissers, in veel gevallen de welvaart van de maatschappij als geheel optimaal houden. Zie verder markt (economie).
Principe 7: overheden kunnen de resultaten van de markt soms verbeteren
Er zijn twee algemene redenen waarom overheden ingrijpen in de economie, dat is om efficiëntie en rechtvaardigheid te bereiken. Marktfalen ontstaat wanneer de markt er zelfstandig niet in slaagt om de beschikbare middelen efficiënt te verdelen. Een mogelijkheid hierbij zijn de externe effecten en de marktmacht. De marktmacht is de mogelijkheid van één persoon (of een groep personen) om de marktprijzen onnodig te beïnvloeden.
Hoe de economie als geheel werkt
Principe 8: de levensstandaard van een land hangt af van de mate waarin het land producten en diensten kan produceren
De levenstandaard kan op verschillende manieren berekend worden. Door de persoonlijke inkomens te vergelijken of door de totale marktwaarde van productie in landen te vergelijken. Bijna alle verschillen in levensstandaards zijn uit te leggen in de productiviteitsverschillen van landen. Als er in land A meer wordt geproduceerd per uur dan in land B, dan zal in land A de levensstandaard hoger zijn. De groei van de productiviteit bepaalt de groei van het inkomen.
Principe 9: prijzen stijgen als de overheid te veel geld drukt
Inflatie is in de economie de stijging van het totale prijsniveau. De meest voorkomende reden van inflatie is de toename van de hoeveelheid geld, als de overheid grote hoeveelheden geld produceert, daalt de waarde van het geld.
Principe 10: de samenleving staat voor een korte termijnafweging tussen inflatie en werkloosheid
Een ander gevolg van principe 9 is dat naast inflatie, in ieder geval op korte termijn het werkloosheidscijfer daalt. De Phillips-curve laat het verband zien tussen inflatie en werkloosheid. In een jaar met hoge werkloosheid is de inflatie laag. In een jaar met lage werkloosheid is de inflatie hoog.
