Franciscus Gomarus
Van Wikipedia
Franciscus Gomarus (Brugge, 30 januari 1563 - Groningen, 11 januari 1641) werd geboren als François Gomaer. Hij was van 1594 tot 1618 hoogleraar in de theologie aan de Universiteit van Leiden maar werd later vooral bekend als voorman van de contra-remonstranten.
In 1586 werd hij predikant in een gemeente van Nederlandse vluchtelingen in Frankfort, vanwaar hij in de winter van 1593-1594 halsoverkop moest vertrekken. Officieel, omdat hij met een vrouw 'van buiten' in het huwelijk was getreden, maar in werkelijkheid omdat de vluchtelingengemeente waar hij als predikant aan verbonden was, belaagd werd door fanatieke lutherse predikanten.
De ruzie met zijn Leidse collega Jacobus Arminius, voorman van de remonstranten, draaide vooral om de vraag of Gods besluiten afhankelijk is van het doen en laten van de mens. Gomarus geloofde van niet, Arminius van wel. Gomarus stelde dat Gods besluiten 'soeverein' zijn, d.w.z. dat God zijn besluiten niet laat afhangen van wat de mens doet. Toch vermeed Gomarus determinisme. Hij handhaafde de menselijke verantwoordelijkheid, en het belang van het metterdaad geloven in Christus.
Het conflict met Arminius leidde tot grote politieke spanningen in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Prins Maurits koos openlijk partij voor Gomarus. Ook een meerderheid van de bevolking was het eens met de leer van de contra-remonstranten.
Na de arrestatie en executie van Johan van Oldenbarnevelt (een remonstrant) en de Synode van Dordrecht werd het pleit definitief in het voordeel van de contra-remonstranten beslecht.
Vanaf 1618 tot aan zijn dood was Gomarus hoogleraar in Groningen.
[bewerk] Trivia
- In Leiden heeft een studentenvereniging haar naam met die van Gomarus verbonden, te weten de Vereniging van Gereformeerde Studenten te Leiden (kortweg VGSL) 'Franciscus Gomarus'.
- Daarnaast hebben enkele scholen zich naar Gomarus vernoemd, waaronder de Reformatorische Scholengemeenschap voor Atheneum, HAVO en VMBO in Gorinchem en een gereformeerde scholengemeenschap voor Gymnasium, VWO, HAVO, VMBO en praktijkonderwijs in Groningen.
- Norbert van Reuth, schrijver en sigarenfabrikant noemde zijn sigarenfabriek in Strijp (in Eindhoven) Gomarus.