Geschiedenis van de Chinezen in Nederland
Van Wikipedia
De geschiedenis van de Chinezen in Nederland beschrijft de geschiedenis hoe de Chinezen naar Nederland zijn gekomen en hoe het in Nederland verder is vergaan.
Tussen 1900 en 1930 kwamen veel Chinezen naar Nederland. Vlak voor 1900 begon de Stoomvaartmaatschappij Nederland Chinese zeelieden te werven als goedkope arbeidskrachten. Toen in 1911 een grote zeemansstaking uitbrak, werden Chinese zeelui in het geheim door de Nederlandse koopvaardij ingehuurd om de staking te breken. Ze werkten als stokers en wasknechten op de grote passagiersschepen. Door de inzet van Chinezen als wapen tegen de staking van de havenarbeiders en doordat een aantal Nederlandse havenarbeiders hun baan verloren door de concurrentie van de Chinezen, kregen ze een slechte naam en werden gezien als "ongedierte" door andere havenarbeiders. In kranten uit de scheepvaartsector uit die tijd werd gesproken van het "Gele gevaar".
Met de crisis van 1929 kwamen veel schepen stil te liggen. De stoomvaart werd bovendien vervangen door modernere schepen, waardoor stokers overbodig werden. De Chinese gemeenschappen uit Amsterdam en Rotterdam trokken daarop naar andere plaatsen in het land op zoek naar werk om te kunnen overleven. Toch bleef een klein deel van de Chinezen — zo’n 500 - in Amsterdam. In de Binnen Bantammerstraat, waar de meeste Chinezen woonden, ontstond een ware Chinatown.
De Chinezen leefden vaak in grote armoede. Veel Chinezen voorzagen in hun onderhoud door de verkoop van zelfgebakken pindablokjes; zo ontstond de benaming ‘pindachinees’. Uiteindelijk bleef daarom maar een klein aantal Chinezen in Amsterdam. Zij vormden het begin van de groep Chinezen die vooral met eethuizen en restaurants een vaste plaats in de stad kregen. De houding van de overheid was met name voor de Tweede Wereldoorlog niet erg positief te noemen. Chinezen werden kortweg gezien als een ongewenst onderdeel van de Nederlandse samenleving. In een document van het Ministerie van Justitie uit 1931 werd zelfs gesproken van "Chineezen en ander Aziatisch ongedierte". Dit kenschetste de ondergeschoven positie van de Chinezen in die tijd.
De Chinese restaurants hielden het wél vol. Begin jaren twintig zat restaurant Tsjang Kam Soi al in Rotterdam. In de jaren dertig werd het eerste Amsterdamse restaurant geopend. Deze waren nog echt Chinees. Na 1945 veranderde dat. Omdat er toen een grote vraag naar Indisch eten kwam, zetten de Chinese eethuisjes dit ook op hun menu. Pas in de jaren zestig ging Nederland massaal naar de Chinees. Toen immigreerden veel Chinezen naar Nederland, waaronder ook veel gezinsherenigingen. Ze openden zoveel Chinees-Indische restaurants dat deze in de jaren tachtig eenderde van alle eetgelegenheden vormden.
Maar de markt raakte verzadigd. Bovendien kregen de Nederlanders genoeg van de aan de Hollandse smaak aangepaste gerechten. Het aantal niet-Chinese buitenlandse restaurants groeide en hoe exotischer, hoe beter werd de norm. Ook nu weer pasten de Chinezen zich aan: steeds meer Chinees-Indische restaurants veranderderden terug in authentiek Chinese eethuizen.
| Bronnen en referenties: |
|
