Groene Boekje
Van Wikipedia
De Woordenlijst Nederlandse taal, vanwege zijn groene kaft en stofomslag algemeen bekend als het Groene Boekje, is een uitgave van de Nederlandse Taalunie met een overzicht van de officiële spelling van Nederlandse woorden, onder andere gebaseerd op het Spellingbesluit. Hoewel het Groene Boekje vaak de doorslag geeft bij het bepalen van de juiste schrijfwijze van een Nederlands woord, heeft strikt genomen alleen de woordenlijst bij het Spellingbesluit wettelijke status.
Inhoud |
[bewerk] Inhoud
De Woordenlijst Nederlandse taal is geen verklarend woordenboek maar een register, m.a.w. ze geeft geen betekenissen op behalve, bijzonder beknopt tussen haakjes, indien een andere betekenis ook grammaticaal anders uitpakt.
De Woordenlijst Nederlandse taal is een normatief boek waarin
- een uitgebreide leidraad (119 p.) als verantwoording en gebruiksaanwijzing dient;
- zo volledig mogelijk de actuele Nederlandstalige woordenschat te lezen staat (914 p.), waarbij men in het bijzonder voor de spelling de afweging heeft gemaakt tussen taalkundige verdienste en maatschappelijke aanvaardbaarheid;
- grammaticale bijzonderheden na het woord vermeld staan zoals
- bij zelfstandige naamwoorden: "de" of "het", het meervoud;
- bij bijvoeglijke naamwoorden: de trappen van vergelijking;
- bij werkwoorden: de vervoeging (altijd: onvoltooid verleden tijd (3de persoon) en het voltooid deelwoord; extra vormen wanneer twijfel mogelijk is);
- ten slotte, een Lijst van vaktermen en een Index op de Leidraad (samen 14 p.) is opgenomen.
[bewerk] Uitgaven
Het Groene Boekje wordt uitgegeven door de Sdu in Nederland en door Lannoo in Vlaanderen. Het is verkrijgbaar (tegen betaling) in een papieren versie en op cd-rom. De Nederlandse Taalunie zelf biedt kosteloos de officiële internetversie aan.
[bewerk] Geschiedenis
De eerste uitgave van het Groene Boekje dateert uit 1954. Na de instelling van een spellingcommissie in 1990, de Spellingcommissie-Geerts, is de eerste oplage van de vernieuwde versie in november 1995 uitgegeven. De recentste versie dateert van oktober 2005. Om de scholen en de uitgeverijen de kans te geven zich aan te passen, werd afgesproken de erin vervatte spelling pas vanaf 1 augustus 2006 van kracht te laten worden.
In 1995 heeft het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie besloten dat de woordenlijst van het Groene Boekje elke tien jaar geactualiseerd zou worden. In de recentste uitgave zijn voor het eerst ongeveer 500 Surinaams-Nederlandse woorden opgenomen, zoals overeengekomen toen Suriname in januari 2005 tot de Taalunie toetrad.
Het Groene Boekje dient niet verward te worden met het Groene woordenboek, dat ook een uitgave is van de Sdu.
[bewerk] Twistpunten
Het Groene Boekje werd de laatste decennia erg bekritiseerd om de waslijst aan moeilijke regels, zoals die van de tussenletter '-n'. Veel mensen zijn van mening dat de regels te vaag zijn of te snel veranderen, waardoor vooral in het onderwijs problemen ontstaan. Leerlingen én leraren klagen over het gebrek aan simpele regels en over de vele uitzonderingen.
In december 2005 kondigden een aantal Nederlandse dagbladen, tijdschriften en de omroepstichting NOS aan de nieuwe versie van het Groene Boekje te boycotten. Deze zou verwarrend, onlogisch en onwerkbaar zijn. Dit resulteerde in de uitgave van het Witte Boekje in augustus 2006.
[bewerk] Zie ook
- Witte Boekje, de woordenlijst van het Genootschap Onze Taal.
- Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, dat sinds 2005 ook de officiële spelling volgt.
