Hamburgcultuur

Van Wikipedia

De Hamburgcultuur (13.000-10.000 v. Chr.) is genoemd naar vindplaatsen in de omgeving van Hamburg. Alfred Rust stuitte daar in de jaren 20-30 van de twintigste eeuw op verschillende vindplaatsen van deze cultuur van jagers. Het begrip "Hamburgcultuur" is bedacht door de in 1933 in Kiel werkende prehistoricus Gustav Schwantes.

De Hamburgcultuur is een in Nederland, Noord-Duitsland en het noorden van Polen verbreide laatpaleolithische groep culturen aan het einde van de ijstijd. Ze gebruikten nog de speer en speerwerper, terwijl de jagers van de latere Ahrensburgcultuur al pijl en boog kenden, die naar de huidige inzichten ca 11.000 jaar geleden ontwikkeld zijn. Blijkbaar veranderde met de nieuwe wapens ook de jachttechniek. De rendierjagers van de Hamburgcultuur beslopen een langstrekkende kudde en legden dan met hun speren enkele dieren neer. De jagers van de latere cultuur konden met drijfjachten een flinke buit binnenhalen.

De natuur en het milieu waren nog aangepast aan de ijstijd. De temperatuur steeg eerst in de Oude Dryas en de gletsjers begonnen te smelten. Toendra's met slechts hier en dar bomen kwamen het meest voor, en daar leefden grote kuddes rendieren. De mensen leefden als jager-verzamelaars die zich in de rendierjacht hadden gespecialiseerd. Daarnaast jaagden ze ook op kleinwild, vogels en ze visten ook.

Kenmerkend voor de cultuur zijn de kerfspitsen, er zijn echter ook boren en schrapers gevonden. Van botten en geweien werden speerpunten en harpoenen gemaakt.

[bewerk] Vindplaatsen

Vindplaatsen van jachtplaatsen met veel resten van rendieren en werktuigen bevinden zich in het Ahrensburger Tunneltal ten noorden van Hamburg, Hasewich (Kr. Stormarn) en Poggenwich.

[bewerk] Literatuur

Archäologisches Landesmuseum der Chr.-Albrecht - Universität (Hrg.), Steinzeitliche Jäger in Schleswig-Holstein, Schleswig 1998. E.Probst, Deutschland in der Steinzeit, München 1991, 102 - 106.ISBN 3-572-01058-6

Noordse Steentijd
	Paleolithicum		Mesolithicum			Neolithicum
Noord-Duitsland, Denemarken	Hamburgcultuur	Ahrensburgcultuur	Maglemosecultuur	Kongemosecultuur	Ertebøllecultuur	Trechterbekercultuur, Pitted-warecultuur	Touwbekercultuur
Noorwegen, Zweden		Brommecultuur	Fosna-Hensbackacultuur	Nøstvet- en Lihultcultuur, Komsacultuur