Haruspex

Van Wikipedia

Een haruspex (meervoud haruspices) was een priester in het oude Rome die de verborgen bedoelingen der goden kon opmaken uit bepaalde kenmerken van de lever van een offerdier (vaak een schaap). De Romeinen hebben deze praktijk overgenomen van de Etrusken, die hem meebrachten uit het oosten. Vooral de Babyloniërs waren erin gespecialiseerd. Het woord bestaat uit haru, een Etruskisch woord dat vermoedelijk lever betekent, en spex, van het Latijnse werkwoord spicere: zien.

Veel Romeinen stonden sceptisch tegenover deze vorm van orakelkunst. Cato zou gezegd hebben dat het hem verbaasde dat een haruspex zijn lachen kon inhouden als hij een collega tegenkwam. Toch is gedurende de gehele geschiedenis van het Romeinse rijk van haruspices gebruikgemaakt.

Toen in 408 de Goten onder leiding van Alarik Rome bedreigden boden de haruspices hun diensten aan. Paus Innocentius I stond de rituelen met tegenzin toe, mits ze in het geheim plaatsvonden.

De kunst van de haruspicie werd onderwezen in de Tagetische boeken, een verzameling teksten die werd toegeschreven aan de Etruskische god van de wijsheid, Tages.

Bronnen en referenties:

Uitspraak van Cato: Recensie van Tom Stevenson van Roman Religion (Greece and Rome New Surveys in the Classics No. 30), J.A. North. Oxford: Oxford University Press, for the Classical Association, 2000. ISBN 019-922433-1. Pp. 99. "[he] used to say that he was amazed that one haruspex could catch sight of another without bursting out laughing" (mirari se aiebat [Cato] uod non ridebat haruspex haruspicem cum vidisset).