Hendrik Wiegersma

Van Wikipedia

Hendrikus Josephus Maria (Hendrik) Wiegersma (Lith, 7 oktober 1891 - Deurne, 5 april 1969) was een Nederlands arts, kunstenaar en schrijver die actief was in de Nederlandse gemeente Deurne.

Wiegersma werd geboren als zoon van de huisarts Jakob Wiegersma, en Elisabeth Blancke. Na zijn studie tot arts trouwde hij op 3 juni 1917 te Nijmegen met Petronella Daniëls. In dat jaar vestigde hij zich in Deurne. Na kort in de kom van het dorp te hebben gewoond, vertrok hij met zijn echtgenote naar een vrijstaand huis aan de Stationsstraat. In 1922 werd zijn landhuis De Wieger gebouwd, onder architectuur van Cor Roffelsen. Dit huis werd gebouwd aan de tegenwoordige Oude Liesselseweg aan de rand van het oude akkercomplex "de Wolfsberg". Het huis stond model voor het lied Het Dorp, dat Hendrik's zoon Friso Wiegersma schreef voor Wim Sonneveld.

Het echtpaar Wiegersma kreeg vijf zonen: Jaap, Pieter, Wieger, Friso en Sjoerd.

Na een kennismaking begin jaren twintig met Moissy Kogan en Otto van Rees (de laatste bewoonde destijds het Klein Kasteel te Deurne) begonnen de artistieke talenten van Wiegersma te ontluiken. Tegenwoordig wordt hij beschouwd als de grootste kunstenaar die Deurne rijk is geweest. Naast zijn bezigheden als kunstenaar bereikte hij veel als arts. Zo daalde de kindersterfte in Deurne sterk.

Wiegersma staat bekend om zijn bijzondere manier van omgaan met mensen. Iedereen was voor hem gelijk, keuterboertje of de notaris. Tegen de kerk ontwikkelde hij een weerzin in de loop van zijn leven; de pastoor stond bovenaan de lijst met mensen die hij niet wenste te behandelen. Hij stierf in 1969 en werd begraven bij zijn vrouw Petronella, zoon Wieger en kleinzoon Wieger op de particuliere begraafplaats op 't Ven in Vlierden. Hij had die begraafplaats in 1942 laten oprichten, waarna de graven van zijn zoon Wieger (verongelukt in 1941) en moeder (overleden te Lith in 1903) naar Vlierden werden overgebracht. Zowel zijn woonhuis-praktijk-atelier als zijn begraafplaats staan op de Rijksmonumentenlijst. Het huis aan de Stationsstraat waar hij van 1917 tot 1922 woonde, draagt een tekstbordje met onder meer Wiegersma's naam erop. De straat achter het huis De Wieger, aangelegd in de voormalige tuin van De Wieger, draagt de naam Wiegershof. Het voormalige woonhuis van Wiegersma is tegenwoordig een museum.

Op de katholieke begraafplaats in het centrum van Lith ligt nog het graf van Wiegersma's stiefmoeder, en aan de Lithsedijk aldaar staat het zeventiende eeuwse huis waar Hendrik werd geboren.

Wiegersma stond model voor de dorpsdokter in de werken van Antoon Coolen (Dorp aan de Rivier, 1934) en Toon Kortooms (Help de dokter verzuipt!, 1968). Het boek 'Dorp aan de rivier' is in 1958 verfilmd door Fons Rademakers. Ook 'Help de dokter verzuipt' is verfilmd (in 1974). De film veroorzaakte toentertijd nogal wat ophef omdat actrice Willeke van Ammelrooy - die een zigeunerin speelt - naakt te zien is in de film.