Icon (boek)
Van Wikipedia
Icon (Nederlandse vertaling: 1996; Icoon; door: Jan Smit) is een in 1996 uitgekomen boek van de Amerikaanse schrijver Frederick Forsyth. Het beschrijft de verhindering van de opkomst van een extreemrechtse dictatuur in Rusland in 1999 en 2000.
[bewerk] Het verhaal
Rusland staat er in 1999 bar slecht voor. De economie is in het slop en wordt geteisterd door de georganiseerde misdaad, en zowel de Tsjetsjeense oorlog als een oorlog tegen Siberische secessionisten zijn ongunstig afgelopen. Veel Russen verhongeren en het vertrouwen in de regering bereikt een nulpunt. Als de president, Josef Cherkassov, die Jeltsin opvolgde, overlijdt, dreigt Rusland volledig onbestuurbaar te worden. Er worden nieuwe verkiezingen uitgeschreven voor 15 januari 2000.
De bevolking keert zich verbitterd af van de democratische regering. De communisten lijken de grootste bedreiging, maar dan komt de extreemrechtse UPK onder leiding van Igor Komarov op. Komarov is een briljant demagoog en wordt bijgestaan door PR-adviseur Kuznetsov en veiligheidsadviseur kolonel Grishin. De UPK bezit een gewapende tak die op de SA en de SS lijkt: de Zwarte Garde. Daarnaast is er een soort Hitlerjugend: de Liga van Jonge Strijders. Komarov doet zich echter, met name bij officiele gelegenheden en jegens buitenlandse journalisten, voor als een redelijk man, die slechts orde en rust wil terugbrengen waar Rusland zo'n behoefte aan heeft. Komarov staat in de peilingen op 70 a 75 % van de stemmen.
Op een dag, vlak na het overlijden van Cherkassov, ontvreemdt een oude schoonmaker een dossier uit Komarovs kantoor en brengt het naar de Britse ambassade. Dit dossier, dat al snel bekend zal worden als het Zwarte Manifest, onthult Komarovs ware bedoelingen. Alle joden, homoseksuelen, minderheden en andersdenkenden zullen worden gedeporteerd om in Siberië te kreperen. Het leger zal weer worden opgebouwd om omringende staten te intimideren en Rusland "haar oude glorie" terug te geven. Tevens blijkt dat de Russische maffia Komarov financieert, wat hem er niet van weerhoudt diezelfde maffia later naar de kampen te willen sturen.
Deze ontwikkeling kan het westers bongenootschap niet tolereren. Ze sturen inlichtingenofficier-in-ruste, Jason Monk, naar Rusland. Jason Monk spreekt vloeiend Russisch en heeft ervaring met het land. Hij heeft echter ook een fikse appel met Grishin te schillen: zijn gerekruteerde Russische verklikkers waren door Aldrich Ames verraden en door Grishin gemarteld en geëxecuteerd.
Een commando saboteert de drukpersen van de UPK terwijl Monk de tegenstanders van de UPK mobiliseert in een propagandacampagne tegen de UPK. De eerste dreun wordt toegebracht door de oude generaal en oorlogsheld Nikolayev, die na aandringen van Monk zich in een interview zeer negatief over Komarov uitlaat en hem een fascist noemt. Dit kost al 10% van de stemmen. Vervolgens weigert de joodse televisiemagnaat de UPK alle zendtijd. Gecombineerd met de vernietiging van de drukpersen betekent dit dat Komarov zich niet kan verweren tegen de beschuldigingen. Monk contacteert de Orthodoxe Kerk voor eventuele steun voor de herinstallatie van de monarchie, en regelt via de Tsjetsjeense maffia een schuiladres.
De woedende Grishin stuurt op 21 december zijn Zwarte Garde op zijn tegenstanders af, ten gevolge waarvan Nikolayev omkomt. Dit leidt tot grote verontwaardiging en de steun voor Komarov daalt nog verder. Dit wordt verergerd door een persconferentie die Kuznetsov belegt maar die in een fiasco eindigt. Grishin weet nu Komarov te overtuigen de macht met geweld te grijpen, en wel in de Nieuwjaarsnacht.
Monk, die deze zet had voorzien en zelfs uitgelokt, weet Grishin er toe te zetten zijn Garde te zuiveren door het gerucht te verspreiden dat er een verrader is. Ook mobiliseert hij de regeringstroepen. De coup wordt de kop ingedrukt en Monk rekent definitief met zijn vijand Grishin af. De Russische monarchie wordt hersteld door een verre afstammeling van de laatste tsaar op de troon te brengen.
