Journaal van Bontekoe
Van Wikipedia
Het Iovrnael ofte gedenckwaerdige beschrijvinghe is een scheepsjournaal opgetekend door de Hoornse schipper Willem Ysbrants Bontekoe, die in 1618 in dienst van de V.O.C. een reis naar Bantam in Oost-Indië maakte en daarna nog diverse reizen in de Oost maakte voor hij in 1625 terugkeerde. Er zijn verschillende bewerkingen van gemaakt waarvan de bekendste "De scheepsjongens van Bontekoe" is, een kinderboek van Johan Fabricius.
Inhoud |
[bewerk] De reis
In 1618 vertrok W.Y. Bontekoe als schipper van de Oostindiëvaarder Nieuw-Hoorn naar Bantam op Java. De reis ging vrij voorspoedig: via de punt van Brazilië en Kaap de Goede Hoop zeilde men de Indische Oceaan op, waarbij men Madagaskar en Réunion aandeed. Uiteindelijk vloog een vat brandewijn in brand toen de Nieuw-Hoorn al in de buurt van Sumatra was. De vlammen bereikten de smidskolen, en uiteindelijk het buskruit dat men vanwege het risico op Spaanse schepen niet overboord had gegooid. Het schip explodeerde. Zeer bewonderenswaardig was hoe Bontekoe, zwaargewond en wel, de overlevenden veilig wist te stellen. In een jol bereikte men uiteindelijk Bantam.
Bontekoe kreeg hier een nieuw schip toegewezen en werd naar de Zuidchinese Zee gestuurd. Zijn opdracht bestond onder andere uit het aanhalen van handelsbetrekkingen met China en de Spanjaarden op de Filipijnen het leven zuur maken. Hieronder vielen ook het overvallen van Spaanse schepen en het ronselen of zelfs ontvoeren van Chinese arbeiders om op plantages op het pas veroverde Formosa te werken. Uiteindelijk keerde hij in 1625 terug naar Hoorn. Op de terugreis verloor hij bijna weer zijn schip in een orkaan. Ook verloor hij een aantal mannen op Madagaskar: niet door vijandige inboorlingen maar nu juist omdat dezen het hen teveel naar de zin maakten. De Fries Hilke Jopkins (hij komt ook in het kinderboek voor) en een paar van zijn kameraden wilden niet meer terug en verstopten zich, zodat de schipper zonder hen terugmoest.
[bewerk] De scheepsjongens van Bontekoe
Dit kinderboek is geïnspireerd door het journaal. Een aantal in het journaal genoemde personen en gebeurtenissen komt ook in het boek voor, maar een aantal zijn ook door Fabricius verzonnen. In tegenstelling tot het journaal, is in dit boek de hoofdrol voor de scheepsjongens Hajo, Rolf en Padde.
Hajo en Rolf nemen als scheepsjongens dienst op de Nieuw-Hoorn. Padde, Hajo's boezemvriend, wordt scheepsjongen tegen wil en dank doordat hij een dutje doet aan boord en niet merkt dat het schip wegvaart. De jongens vormen een hechte vriendschap die goed van pas komt omdat de "omes", oudere matrozen, hen graag mogen plagen. Vooral Padde is met zijn dikte en naïviteit een geliefd doelwit, maar ook Rolf die kan lezen wordt wel eens door de analfabete matrozen getreiterd. Padde wordt uiteindelijk botteliersmaat, het hulpje van de bottelier.
Padde veroorzaakt een brand door een brandende spaander in een vat brandewijn te laten vallen. De vloeistof vat vlam en uiteindelijk ontploft het schip. Zeventig van de ruim tweehonderd opvarenden overleven en varen in een jol naar Sumatra. Daar worden Padde, Hajo, Rolf en koksmaat Harmen gescheiden van hun maten door een inheemse stam die hen overvalt. De overgeblevenen vertrekken en de vier moeten zelf naar Bantam zien te komen. Dit lukt ze, ondanks de vijandigheid van de bevolking en de dichte jungle met zijn vele gevaren. De vier schepen zich in voor de terugreis naar Hoorn.
[bewerk] Verfilming
Op 1 maart 2007 wordt begonnen met het opnemen van een speelfilm over dit boek. De film wordt geregisseerd door Steven de Jong. De cast ziet er tot nu toe (28 Maart 2007) als volgt uit:
- Peter Hajo - Pim Wessels
- Rolf - Martijn Hendrickx
- Padde - Billy Zomerdijk
- Dolimah - Reena Giasi
- Schipper Willem Bontekoe - Peter Tuinman
- Koopman - Cees Geel
- Jopkins - Bas Keijzer
- Pieterzoon - Mads Wittermans
- Schele - Bart Slegers
- Harmen - Thomas Acda
- Stuurman - Thijs Feenstra
- Langjas de Chirurgijn - Chris Zegers
- Hajo's moeder - Sanneke Bos
- Klaas Hajo - Steven de Jong
- Dove Nelis - Rense Westra
- Bruinvis - Jack Wouterse
- Kok - Mike Meyer
[bewerk] Standbeelden
In Hoorn staan op de kademuur standbeelden van de drie scheepsjongens, turend over het water.
