Knoopkruid
Van Wikipedia
| Knoopkruid | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Knoopkruid (Centaurea jacea) |
|||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Centaurea jacea |
Het Knoopkruid (Centaurea jacea) is een kruidachtige plant in het geslacht centaurie in de Composietenfamilie (Compositae oftewel Asteraceae). Een synoniem is Centaurea thuillieri J. Duvigneaud et Lambinon.
In Nederland (m.u.v. Drenthe) en Vlaanderen is het een algemene plant van bermen en andere ruderale plaatsen.
Deze overblijvende kruidachtige plant wordt 30 tot 70 cm hoog. De bovenste bladeren zijn ongedeeld en staan afwisselend langs de stengel. De onderste bladeren zijn meestal bochtig tot veerspletig.
De bloemhoofdjes zijn twee tot vier cm breed. Ze bestaan uit roze tot roodpaarse buisbloemen. De randbloemen hiervan zijn vergroot en steriel. Door het vergroten en het opzijstaan lijken ze op lintbloemen. De omwindselbladen in de bovenste helft hebben een afgescheiden, gestekeld aanhangsel. De bloeiperiode loopt van juni tot in de herfst.
[bewerk] Ecologie
Ze groeit op vrij vochtige, matig voedselrijke grond. Men kan haar vaak aantreffen in bermen en andere min of meer grazige plaatsen. Ze heeft een voorkeur voor leemachtige grond. Het verspreidingsgebied beslaat Eurazie, met een nadruk op de gematigde en zuidelijke gebieden..
De bestuiving vind plaats door insecten. De plant kent geen zelfbestuiving. In Zwitserland werd de plant mede om deze reden gekozen voor een experiment waarbij de bestuivingsgraad tussen verschillende plaatsen gemeten werd. Hierbij kon worden geconstateerd dat alleen staande planten op 200 meter afstand nog steeds 5% kans op bestuiving door sociale bijen en vlinders had.
Volgens de Nederlandse Bijnehouders Vereniging wordt het knoopkruid bevlogen door hommels en door bijen uit de geslachten Andrena. Dasypoda, Halictus, Lasioglossum en Megachile.
Ze vormt de voedselplant voor o.a. Cochylis dubitana, Cochylis posterana, Ectropis crepuscularia, Eupithecia satyrata, Eupithecia subfuscata, Eupithecia vulgata, lichte daguil (Heliothis viriplaca) en Malacosoma castrense.
[bewerk] Taxonomie
De soort is zeer variabel en geldt als ontoereikend onderzocht. Ze vormt gemakkelijk hybriden, vooral met Centaurea nigrescens. De volgende ondersoorten zijn mogelijk hybriden:
- Centaurea jacea subsp subjacea
- Centaurea jacea subsp macroptilon
- Centaurea jacea subsp gaudinii
- Centaurea jacea subsp jacea
Over het zwart knoopkruid (Centaurea nigra) verschillende de meningen of dit een aparte soort is of als ondersoort van C. jacea beschouwd moet worden.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Centaurea jacea op Wikimedia Commons. |
