Lesbos (eiland)

Van Wikipedia

Lesbos

Basisgegevens
Locatie	Egeïsche Zee
Eilandengroep
Coördinaten	39° 10' NB, 26° 20' OL
Land	{{{land}}}
Hoofdplaats	{{{hoofdplaats}}}
Oppervlakte	1630 km²
Omtrek	370 km
Inwonertal	ca. 90.000 (2006)
Landgebruik
Overig

Lesbos (Grieks: Λέσβος, Lésvos) is een Grieks eiland in de Egeïsche Zee, niet ver van de kust van Klein-Azië. Het vormt een onderdeel van het gelijknamige departement (nomos) Lesbos. Met 1630 vierkante kilometer is het een van de grootste eilanden van Griekenland, te vergelijken met de provincie Utrecht met 1.449 km2. In het jaar 2006 had het ongeveer 90.000 inwoners, waarvan ca. 1/3 in Mytilini woont. Bestuur: zie Regio's van Griekenland en Noord-Egeïsche eilanden. Het eiland heeft inkomsten uit de productie van ouzo ,olijven, sardines, daarnaast ook uit het toerisme. De laatste jaren wordt er hard gewerkt aan de verbetering van de infrastructuur. Zo is de weg vanuit Mytilini - westwaarts in 2005 - 2006 geheel gerenoveerd.

[bewerk] Geografie

Het eiland is ontstaan uit twee, nu niet meer actieve vulkanen. Nog steeds is er latente vulkanische activiteit, gezien de warmwaterbronnen. De oorspronkelijke vulkaankegels zijn gezonken waaruit de twee markante baaien zijn ontstaan. De grootste baai is de Golf van Kallonis en meet ca. 20 x 8 km en in het zuidoosten de kleinere baai, de Golf van Geras, ca. 10 x 5 km. De baaien zijn redelijk visrijk en bekend om zijn sardines. Het noordelijk deel van het eiland is onvruchtbaar en kaal. Het zuidelijk deel is wel vruchtbaar. Hier staan ca. 11 miljoen olijfbomen en is bebost. De hoofdstad van het eiland is Mytilini met ca. 30.000 inwoners (2006), gelegen aan de zuid-oostkant van het eiland, met een haven en een vliegveld. Vanuit de stad is de kust van Turkije te zien.

[bewerk] Geschiedenis van Lesbos

Locatie

Agiassos

aquaduct bij Moria

Molivos

Flamingo's op de zoutvlakte

versteend hout

sardientjes

Satellietfoto

Archeologische vondsten hebben aangetoond dat het eiland sinds het Neoliticum (ca. 5000 v.C.) bewoond werd en tijdens de bronstijd een beschaving kende die geleek op die van Mycene en Troje. Homeros (ca. 800 v.C. - ca. 500 v.C.) vermeldt Lesbos in de Ilias, zijn epos over de Trojaanse Oorlog. Na de dood van Alexander de Grote (okt. 356 v.C. - 13 juni 323 v.C.) werd Lesbos ingelijfd bij het Macedonische Rijk van de Ptolemeeërs die eveneens over Egypte heersten. Vanaf 88 v. Chr. maakte het deel uit van het Romeinse Rijk. Bij de opsplitsing van het imperium in een oostelijk en een westelijk deel hoorde Lesbos bij het Oost-Romeinse oftewel Byzantijnse Rijk (3e - 13e eeuw). In de Romeinse tijd was het eiland al een vakantieplaats. Toen de Ottomaanen (zie Ottomaanse rijk), onder leiding van sultan Mohammed II de Veroveraar, het eiland in 1462 veroverden, werd de hoofdstad leeggeplunderd en veel inwoners ervan als slaaf verkocht. Wanneer in 1824 Mytilene in opstand kwam, werd die door de Turken bloedig onderdrukt. Lesbos werd door de Griekse marine bevrijd in 1912. Door de verdragen van Londen en Athene van 1914 behoorde Lesbos officieel aan Griekenland, maar de gevechten gingen door tot 1922. In deze periode werd nog levendig handel gevoerd tussen Lesbos en Izmir (Turkije). Veel grote herenhuizen op het eiland getuigen nog van deze bloeiende handelsperiode. In 1922 werd met een gevecht, geleid door de monniken uit Mandamados, de uiteindelijke zelfstandigheid van Lesbos bevestigd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het eiland van 4 mei 1941 tot 10 september 1944 door de Duitsers bezet. De burgt in Sigri (in 1757 door de Turken gebouwd) diende als tijdelijke gevangenis voor de krijgsgevangene Duitsers.

[bewerk] Benaming

Een eendudige afkomst van de benaming is er niet. Het eiland zou voor het eerst bewoond zijn door Macaros, zoon van de god Ilios (zon). Deze Macaros had vijf dochters: Mytelene, Methymna, Issa, Antissa, Arisbe en vier zonen: Erassos, Cedrolaüs Neandrus en Leuceppus. Naar deze kinderen zijn later een aantal steden op Lesbos genoemd. Methymna huwde de held Lesvos van Thessalia, zoon van Lapithos, de beschermgod van het eiland en kleinzoon van Aiolos. Een andere verklaring is dat Marcos het eiland 'Lesvi' genoemd zou hebben, wat 'groen eiland' betekend. later is dit verbasterd tot 'Lesvos'. Het woordt lesbisch zou afgeleid zijn van de naam van dit eiland. Dit heeft zijn oorsprong in de gedichten van Sappho, ca. 625 v.C. geboren in Antissa op Lesbos. Sappho was de eerste vrouw die de moed had over vrouwen te zingen, als tegenstelling tot de stoere mannenliederen. Haar gedichten gingen o.a. over de vriendschap van vrouwen, het landelijke leven, de bruiloften e.d. Zij richtte ook een school op voor vrouwen waar zang, dans en muziek werden onderwezen. Lesbos wordt ook wel het eiland van het feest genoemd. Elk dorp viert zijn jaarfeest in stijl met traditionele Griekse dans, bouzouki muziek en ouzo.

[bewerk] Verbindingen

Per vliegtuig: het hele jaar door meerdere keren per dag vanuit Athene. In het zomerseizoen meerdere keren per week directe chartervluchten vanuit Amsterdam, Brussel en Düsseldorf. Per boot: Elke dag vanuit Pireus (Athene), tweemaal per week vanuit Thessaloniki en Kavalla. De auto (evt. met caravan) kan op de boot worden meegenomen. Er worden vanuit Mytilini dagelijks dagexcursies georganiseerd naar Ayvalik (Turkije), evt. met een busrit naar het 61 km landinwaarts gelegen tempelcomplex in Bergamon.

[bewerk] Bezienswaardigheden op Lesbos

Byzantijns kasteel in Mytilini.
Amfitheater in Mytilini, bekend om zijn uitstekende akoestiek, goed voor 15.000 toeschouwers.
Archeologisch museum in Mytilini, niet ver van de haven.
Theóphilos (schilder) museum en het Meriade museum, beide in Varia (ten zuiden van Mytilini).
Versteende woud bij Sigri in het noordwesten. 15 miljoen jaar geleden door vulkaanas ingesloten en versteend hout.
Tempel van Dionysos in Vatera
Aquaduct bij Moria, gebouwd in de Romeinsetijd (2e - 3e eeuw n.C.) 170 m lang met 17 bogen en 26 m hoog. Werd gebruikt om water van de bronnen bij Agiassos 27 km naar Mytilini te laten stromen. Capaciteit wordt geschat op 127.000 m3 water per dag! Het heeft indertijd enkele eeuwen gefunctioneerd.
De stranden. Rondom het eiland en ook in de baaien zijn prachtige stranden. Het strand van Vatera (7 km) is het langste van het eiland. Somige stranden hebben kleine afgeslepen zwarte kiezels. Bijna overal staan douches en kleedhokjes.
Vogels (flamingo's) bij de zoutvlaktes van Kalloni en skala Polichnitos. Er zijn 327 verschillende vogelsoorten waargenomen op het eiland, waarvan er 120 soorten overwinteren. Geliefd door vogelspotters.
Paarden. Een eigen ras kleine, felle paarden wordt hier gefokt. Er worden wedstrijden gehouden tussen de dorpen onderling. In de vlakte tussen Agio Paraskevi en de oostkust komen nog wilde paarden voor.
Heetwaterbronnen. Er zijn vijf heetwaterbronnen, waar het door de geothermische warmte van aarde opgewarmde water uit de grond omhoogkomt. Het water wordt afgeleid naar, vaak heel oude, badhuisjes. Het ruikt meestal zwavelachtig en heet heilzaam te zijn. Te vinden in Eftalou, Thermi, Geras, Polichnitos en Lisvori.
Olympos (967 m), is één meter lager dan de Lepetymnos (de top in het noorden) maar is te bereiken met de auto. Prachtig uitzicht over de beide baaien en het eiland.
Diverse markante plaatsen, als:
Agiassos: hoogst gelegen plaats (600m), aan de voet van de Olympos. Bedevaartsoort met mooie orthodoxe kathedraal. Aardewerk en houtsnijwerk. Mooie straatjes en pleintjes. Het daar gesproken dialect is zelfs door de Grieken niet te verstaan. In de buurt van Agiassos zijn diverse koudwaterbronnen. Vroeger werd dit water via kanalen en aquaducten naar Mytilini geleid.
Agio Paraskevi: welvarende plaats. Leeft van schapen, schapenkaas en schapenyoghurt.
Molivos: tegen heuvel gebouwd met huizen van natuursteen blokken met op de top van de heuvel een burcht (ruïne) waar nog toneel- en muziekuitvoeringen worden gehouden. Toeristenplaats.
Mytilini: hoofdstad, veel leuke winkeltjes, markante statige herenhuizen van begin 1900. Haven. Vliegveld. Kasteel. Amfitheater. Universiteit. Ministerie Egeïschezaken
Petra: kerk op rotspunt. De ‘Vareltzidaina archontiko’, een traditionele woning van eind 18e – begin 19e eeuw (gratis te bezoeken). Winkelstraatjes. Toeristenplaats.
Plomari: ouzo. Veel huizen hebben markante houten erkers op de verdieping.
Sigri: uiterste puntje van Lesbos. De burcht. Kreeft. Burcht (ruïne).
Skala Kaloni: centraal gelegen op het eiland. Toeristenplaats.
Diverse markante kloosters, als:
Mono Ypsilou (richting Sigri): op heuveltop gelegen, prachtig uitzicht over het dorre landschap. Museum met schitterende manuscripten.
Mono Perivolis: niet meer in gebruik, mooie oude fresco’s.
Mono Limonos: groot klooster met meer dan honderd kapelletjes op het terrein. Vrouwen mogen de kerk niet in!
Mono Panaghias Myrsiniotisis (bij Kalloni): wordt nu gebruikt als pension.
Mono Panaghias Damandriou bij Polichnitos: vrouwenklooster met nog maar twee nonnen (2006).
Mono Agio Rafael: groot, niet erg oud, klooster met grote kapel en veel relikwieën.