Metamorfose (geologie)
Van Wikipedia
Metamorfose is een term die in de geologie, petrologie en mineralogie gebruikt wordt om chemische reacties en faseovergangen in gesteenten te beschrijven.
In de petrologie en metamorfe geologie heeft de mineraalsamenstelling van een gesteente twee oorzaken: de omstandigheden waaronder de steen gevormd is en de chemische samenstelling van de steen als geheel.
Inhoud |
[bewerk] Chemische samenstelling
Een gesteente heeft een bepaalde chemische samenstelling van elementen, die de bulk rock compositie wordt genoemd. In tegenstelling tot in de inorganische chemie, wordt in de geologie en petrologie deze samenstelling vaak vermeld door de gewichts- of volumefracties van oxiden aan te geven. In plaats van de hoeveelheid van het element silicium wordt bijvoorbeeld de fractie silica (SiO2 of siliciumoxide) aangegeven. Ook water wordt hierbij gebruikt: als waterstof oxide.
[bewerk] Omstandigheden van druk en temperatuur
Een gesteente bestaat meestal uit één of meerdere gesteentevormende mineralen en een aantal sporadische mineralen. (Een uitzondering zijn sedimentaire gesteenten) Deze mineraalsamenstelling is, behalve van de bulk rock ompositie, afhankelijk van temperatuur en druk bij de vorming van het gesteente. De druk is in de Aarde vrijwel alleen afhankelijk van de diepte waarop een gesteente zich bevindt. Als een gesteente door tectonische of vulkanische processen aan een andere temperatuur/druk toestand wordt blootgesteld, kunnen één of meerdere mineralen in het gesteente doordat ze niet meer stabiel zijn gaan reageren tot nieuwe mineralen, of faseovergangen gaan doorlopen. Dit proces noemt men metamorfose. De metamorfose kan doorzetten tot het gesteente helemaal omgevormd is tot een nieuw gesteente, of maar gedeeltelijk optreden. Een gesteente dat op deze manier helemaal of gedeeltelijk van mineraalsamenstelling is veranderd (of een sedimentair gesteente waarin door metamorfose mineralen zijn gegroeid) is per definitie een metamorf gesteente.
[bewerk] Wetenschappelijke toepassing
In de petrologie wordt de mineraalsamenstelling van metamorfe gesteenten gemeten om te achterhalen op welke dieptes gesteenten (achtereenvolgens) zijn geweest en wat de gevolgen zijn voor tektonische modellen. Dit wordt gedaan met behulp van slijpplaatjes en SEM en is samengevat in de metamorfe facies.
