Nederlandse Maagd

Van Wikipedia

De Nederlandse Maagd is een zinnebeeld van het Nederlandse gemenebest.

Een maagd als verpersoonlijking van een stad of land is een motief dat al in de oudheid op Griekse munten terug te vinden is. In deze heidense tijd werd de stedenmaagd vaak vergoddelijkt en dus als godin vereerd. Het motief is altijd blijven bestaan en in de Renaissence werd het weer populair. Het is vooral geschikt als zinnebeeld van een republiek. In Amsterdam is in het Stadhuis (nu Koninklijk Paleis) in 1655 een stedenmaagd te vinden.

Iconografisch zijn de stedenmaagden en de Nederlandse Maagd verwant aan Minerva en Pallas Athene.

Tijdens de Franse revolutie werd "Marianne", de Franse maagd, het symbool van de Franse republiek. Ook in Engeland is een maagd ( Brittania geheten en uitgerust met drietand en beschilderd wapenschild) een populair symbool.

De Bataafse Republiek koos in navolging van Frankrijk in 1796 een Nederlandse Maagd om het welvaren van het land te verbeelden. De maagd nam de plaats van de Generaliteitsleeuw in. De Nederlandse Maagd heeft een edel profiel, draagt meestal een Romeins gewaad dat in brede plooien tot op de grond valt en een helm met pluimen. In hetzelfde jaar werd de maagd ook met een Frygische muts, het symbool van vrijheid, op een speer afgebeeld.

Een beeld van een Nederlandse maagd, de eensgezindheid van het land tijdens de tiendaagse veldtocht verbeeldend, werd als "nationaal monument" op de Dam in Amsterdam geplaatst maar zozeer verfoeid dat het beeld, met de bijnaam "Naatje" al spoedig, in 1914, weer werd weggehaald. Het beeld is sindsdien spoorloos. De uitdrukking "het is weer naatje" (of Naadje) voor prutswerk is blijven bestaan.