Ontwenningskliniek
Van Wikipedia
Een ontwenningskliniek is een instelling voor verslavingszorg, die mensen helpt om van een verslaving af te komen. Dit artikel betreft in het bijzonder ontwenningsklinieken voor mensen die aan alcoholisme lijden.
[bewerk] Verslaving
Een verslaving kan omschreven worden als een onvrijwillige, ongewenste en dwangmatige gewoonte die meestal voortkomt uit achterliggende problemen. Lichamelijk ontwennen kost voor praktisch iedere verslaving een week. Het oplossen van achterliggende problemen kost meer tijd. De verslaving is een uiting van dieperliggende problemen die door de verslaafde ervaren worden als onoverkomelijk. Drugs worden gebruikt als een middel om de problematiek te ontvluchten, wat echter niet werkt. In die zin is een verslaving dan ook te vergelijken met bepaalde psychiatrische ziektebeelden, zoals depressie en psychose.
Meestal legt een alcoholist een lange weg af voordat hij/zij een ontwenningskliniek bezoekt. In eerste instantie wordt via de huisarts of een consultatiebureau voor Alcohol en Drugs (CAD) een plan getrokken om het drankprobleem op te lossen.
[bewerk] Behandeling
Ontwenningsklinieken maken meestal onderdeel uit van instellingen voor psychiatrische zorg. Verblijf in een ontwenningskliniek kan vergeleken worden met een retraite in een klooster: alle banden met de eigen, vertrouwde omgeving worden voor langere tijd verbroken. Soms worden schepen verbrand. De duur van een verblijf varieert van 1 tot 4 tot 9 maanden (opname na terugval niet meegerekend). In die periode wordt een programma afgedraaid dat hoofdzakelijk gestoeld is op gedragstherapeutische beginselen.
Het sociale en persoonlijke leven speelt zich af in een soort microkosmos: een modelweergave van de werkelijkheid. Veel structuur, veel therapie. Structureel worden ervaringen in groepsverband en met psychologen geevalueerd. Met de juiste instelling kan een dergelijk verblijf heilzaam werken, doordat de verslaafde zich bewust wordt van de wijze waarop hij of zij omgaat met soms moeilijke situaties, en daardoor inzicht krijgt in de eigen persoonlijkheid, en bovenal eigenwaarde.
Naarmate de therapie vordert, verdwijnt de verslaving uit beeld en komt de achterliggende problematiek meer in beeld. Meestal is dit een emotioneel proces, dat alle zenuwen blootlegt. In veel gevallen zou dit proces ook moeten leiden tot andere vormen van therapie.
Achterliggende problemen kunnen onder meer zijn:
- seksueel misbruik op jeugdige leeftijd;
- onverwerkte trauma's;
- rouwprocessen;
- mishandeling.
[bewerk] Resultaten
De verslavingszorg is over het algemeen primair gericht op gedragsaanpassing. Het behandelen van de achterliggende problematiek schiet vaak tekort, waardoor de slagingskans van deze therapievorm is gering is. Veel cliënten worden ook voortijdig ontslagen uit de kliniek omdat ze de keuze hebben gemaakt om terug te vallen in hun oude gewoonte. De "geslaagden" komen terug in de maatschappij met een rugzakje vol middeltjes om de verslaving te bevechten. Een enkeling slaagt erin vrij te blijven van de verslaving.
De aanwezigheid van ernstig verslaafden in het straatbeeld wordt als een maatschappelijk probleem ervaren, omdat het passanten confronteert met de kwetsbaarheid van het menselijk bestaan. Dat is wellicht de reden dan ontwenningsklinieken zich primair richten op het aanpassen van ongewenst gedrag, in plaats van de onderliggende problemen aan te pakken.