Pondemaat

Van Wikipedia

De pondemaat (Fries pûnsmiet) is een oude Friese vlaktemaat ter grootte van 3.674,36 m², oftewel 36,7436 are. Traditioneel werd in deze maat de oppervlakte van stukken land uitgedrukt.

De grondslag van de pondemaat wordt gevormd door de koningsroede: 240 vierkante koningsroeden maken een pondemaat. De pondemaat wordt verdeeld in 12 einsen, ieder van 20 vierkante roeden. De vierkante roede werd ook wel penning of koningsweide genoemd.

Op sommige plaatsen noemde men 1¼ pondemaat een mud en twee pondemaat een koegang. Een halve pondemaat werd een haid genoemd.

In het noorden van Friesland wordt nog vaak als herkenning voor percelen weiland een naam gebruikt, gevolgd door een cijfer, wat dan weer de grootte van het bedoelde perceel aangeeft. Zo wordt bijv. met "lange 3" een lang en smal stuk weiland bedoeld ter grootte van 3 pondemaat en is "achttiens hoek" een stuk grond van 18 pondemaat (ruim 6,5 bunder of ha.) wat vroeger uit vele stukken ("hoekjes") bestond. De pondemaat heeft het als vlaktemaat in de vroege 20e eeuw moeten afleggen tegen de are en bunder, al wordt hij zelfs begin 21e eeuw nog een enkele keer aangetroffen.