Semtex
Van Wikipedia
Semtex is een plastisch explosief materiaal dat een brede bruikbaarheid bezit. Het is voor het eerst gemaakt door een bedrijf in het voormalige Tsjechoslowakije, dat regelmatig van naam is veranderd. Het explosief wordt gebruikt voor het opblazen van gebouwen en ook voor bepaalde militaire doeleinden.
Semtex is berucht vooral doordat het erg populair is bij terroristen. Tot voor kort was het ontzettend moeilijk te vinden, en het materiaal is zo sterk explosief dat 250 gram voldoende is om een vliegtuig neer te halen (312 gram werd gebruikt om Pan Am vlucht 103 bij Lockerbie te laten neerstorten).
Er zijn twee veel voorkomende soorten semtex: type A wordt gebruikt voor "opblazen", en type H (of SE) voor "verharden":
| Semtex H | Semtex A | |
|---|---|---|
| PETN | 49.8 % | 94.3 % |
| RDX | 50.2 % | 5.7 % |
| Kleurstof | Sudan I (rood-oranje) | Sudan IV |
| Antioxidant | N-phenyl-2-naphthalamine | gelijk |
| Plasticiteit | n-octyl phthalate butyl citraat | gelijk |
| Bindmiddel | styreen-butadieen rubber | gelijk |
Het explosief werd genoemd naar Semtin, een voorstad van Pardubice in oostelijk Bohemen waar het materiaal voor het eerst gemaakt werd. Het werd uitgevonden in 1966 door Stanislav Brebera, een chemicus bij VCHZ Synthesia. Het leek op andere plastische explosieven als C-4 in kneedbaarheid, maar het was bruikbaar over een groter temperatuurbereik dan de alternatieven.
Het nieuwe explosief werd veel geëxporteerd, bijvoorbeeld naar Noord-Vietnam dat 12 ton afnam. De grootste verbruiker echter was Libië dat tussen 1975 en 1981 700 ton semtex afnam van het bedrijf dat toen Omnipol heette.
De export nam dramatisch af nadat de naam werd geassocieerd met terroristische explosies, en in 2001 werd slechts 10 ton semtex geproduceerd. Bijna alle semtex wordt nu in het eigen land gebruikt. De export werd steeds meer aan banden gelegd, en sinds 2002 wordt de gehele verkoop van Explosia door de overheid gecontroleerd.
Ook is er aan de formulering van het explosief iets veranderd onder internationale druk: er is ethyleenglycol-dinitraat aan toegevoegd om het explosief een herkenbare geur te geven zodat het eenvoudiger te vinden is.
