Stoomvaart Maatschappij Nederland
Van Wikipedia
Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ - SMN - de Nederland
Semper Mare Navigandum - De zee moet steeds bevaren worden.
Inhoud |
[bewerk] Oorsprong
Op 13 mei 1870 werd de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ opgericht in Amsterdam voor de vaart vanuit Noord-West Europa op het toenmalige Nederlands-Indie. Onder de oprichters was Prins Hendrik, De Zeevaarder.
[bewerk] Profiel
In den beginne ging alle vervoer per mailboot; dus passagiers, post en vracht. Deze combinatie vroeg om snelheid en stiptheid. Passagiers werden vaak per trein van of naar Napels, Marseille of Genua vervoerd om de vaartijd tussen Indië en Europa zo kort mogelijk te houden. Een algemene vrachtvaart maatschappij met vaste lijnen. In het begin kon de maatschappij profiteren van het vrachtaanbod vanuit de zogenaamde gouvernementscultures, van de Banka-tinwinning, tabak, copra et cetera. Vrachtaanbod in vaten, balen, kisten en vooral zware colli. Vanuit Europa bestond het vrachtaanbod uit productiegoederen, (fabrieks)installaties en spoorwegmateriaal en –materieel.
[bewerk] Havens en routes
Van 1870 tot 1879 werd gebruik gemaakt van een etablissement in Den Helder (Nieuwediep) als laad- en losplaats. Met de opening van het Noordzeekanaal in 1876 kwam voor de SMN een makkelijker route naar haar thuisbasis beschikbaar. De Oostelijke Handelskade (1883 – 1910) en de Java- en de Sumatrakade werden het centrum van de SMN in Nederland. In Europa werden o.a. Amsterdam, Southampton en Genua aangedaan, en regelmatig ook Marseille. In Nederlands-Indie deed men voornamelijk havens aan op de Noordkust van Java, zoals Soerabaja en Tandjong Priok. Gebunkerd werd er bijvoorbeeld in Valletta, Port Said, Aden, Colombo en Sabang.
[bewerk] Opkomst
Na de mailboten kwamen er de specifieke schepen. Zowel vrachtschepen als de alom bekende passagiersschepen. Beroemde namen als Johan van Oldebarnevelt, Prins Alexander, Christiaan Huygens, Johan de Witt en de Oranje. Ook kwamen er vrachtschepen met passagiersaccomodatie. Na de 2e wereldoorlog en na het ontstaan van de staat Indonesië in 1949 en het verslappen van de oude koloniale verbanden moest de Nederland driftig op zoek naar nieuwe werkgebieden. Indië vaart tot 1960. Daarna mochten Nederlandse schepen niet meer in de Indonesische wateren varen. De vaart op het Verre Oosten en Noord- en Zuid-Amerika werd begonnen. Europa Lijnen en Amerika Lijnen werden vaste namen op de hoofdkantoren.. Vanaf 1968 werkte men ook meer samen met de KJCPL-RIL
[bewerk] Uitbouw
Naast de vracht- en passagiersscheepvaart heeft de SMN ook deelgenomen aan andere vervoerstakken. Bv. Martin Air Charter, speciaal gastankervervoer met de Antilla Cape, Container Terminal Amsterdam CTA, Van Swieten autotransport. In de jaren ’60 werd de Hollandsche Stoomboot Maatschappij gekocht met diensten op Engeland en West Afrika.
[bewerk] De schepen
Van de eerste het ss ‘Willem III (1871) tot een van de laatsten de ‘Neder L-schepen’ (1967/68).
Deze lijst beoogt niet volledig te zijn en roept om aanvulling.
- Bawean
- Banda
- Balong
- Batjan
- Banggai
- Batu
- Bengkalis
- Bali
- Borneo
- Boissevain
- Celebes
- Johan de Witt
- Johan van Oldenbarnevelt
- Karakorum
- Karimun
- Karimata
- Marnix van Sint Aldegonde
- Neder Eems
- Neder Ebro
- Neder Weser
- Neder Waal
- Neder Rhone
- Neder Rijn
- Neder Lek 1968
- Neder Linge 1967
- Nieuw Holland
- Oranje
- Poelau Laut
- Raki
- Radja
- Rondo
- Rotti
- Roepat
of kijk op de volgende shiplist link [1]
[bewerk] De kantoren
SMN kantoor aan de Ijgracht, Scheepvaarthuis (samen met andere maatschappijen) Prins Hendrikkade, iedereen die daar gewerkt heeft kent de monumentale opgangstrap rechtstreeks naar de directiegang. Fietsend personeel kwam via de zij-ingang binnen en ging met de Paternoster lift naar zijn of haar etage. Eigen kantoor in Jakarta.
[bewerk] Samenwerkingen
Komend uit Amsterdam heeft de SMN altijd een goede concullega gehad aan de RL, de Rotterdamsche Lloyd. Vooral op de Indië vaart. In 1963 richten KRL en SMN een gezamenlijke vennootschap op – Nedlloyd Lijnen , NLL
[bewerk] Fusie
Op de drempel van haar 100-jarig bestaan in 1970 is de samenwerking met bevriende rederijen uitgemond in een fusie. Kennis, kwaliteit en kracht van 4 rederijen werden gebundeld. Geboren werd in 1970 op 20 januari de Nederlandsche Scheepvaart Unie. Partners hierin zijn de n.v. Koninklijke Rotterdamsche Lloyd – Wm. Ruys & Zonen, KRL Koninklijke Java-China-Paketvaart-Lijnen KJCPL n.v. Vereenigde Nederlandsche Scheepvaartmaatschappij VNS Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ SMN De SMN haalde dus net haar 100-jarig bestaan als zelfstandige maatschappij niet.
Later werd de NSU de Nedlloyd en in 1988 Koninklijke Nedlloyd. In 1981 kwam de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij KNSM nog bij dit verband.
