Studiehuis
Van Wikipedia
[bewerk] Definitie, doel en status
Bij de invoering van de Tweede Fase in het Nederlandse voortgezet onderwijs, die in 1998 zijn beslag kreeg, werd het woord studiehuis gebruikt als aanduiding van het geheel aan didactische en onderwijskundige maatregelen waarmee een school een grotere mate van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de leerlingen voor hun eigen studie kon bevorderen, en een grotere variëteit van de manieren waarop leerlingen op school konden studeren. Scholen kregen alle ruimte om te beslissen welke maatregelen men al of niet zou nemen: voor het Studiehuis is geen wettelijk kader opgesteld. Strikt genomen is het Studiehuis dus niet van overheidswege 'ingevoerd' en kan dus ook niet door de overheid worden 'afgeschaft'.
[bewerk] Het Studiehuis in engere zin
Het woord studiehuis verwees aldus ook naar de gebouwelijke aanpassingen die nodig zouden zijn om de nieuwe manier van leren mogelijk te maken, bijvoorbeeld ruimtes voor overleg in groepjes, voor het gebruik van ICT en multimedia, voor zelfwerkzaamheid, voor presentaties of college aan grote groepen enzovoort. Menige school, als gebouw met voornamelijk klaslokalen, besloot daarom ruimtelijke aanpassingen uit te voeren in de vorm van mediatheken, computerruimtes en studie-nissen. Deze aanpassingen werden niet door de overheid verplicht gesteld, maar wel door haar medegefinancierd. Het realiseren van alle voorzieningen, inclusief de digitale infrastructuur, nam dikwijls jaren in beslag.
[bewerk] Ervaringen en evaluatie
Het studiehuis, dat was ingezet om de aansluiting tussen voortgezet en hoger onderwijs te vergemakkelijken, bleek geen panacee voor alle problemen. In december 2000 werd een grote demonstratie georganiseerd tegen het studiehuis c.q. de Tweede Fase. Enkele tienduizenden scholieren verschenen op het Haagse Malieveld. Het was de grootste demonstratie tijdens de Paarse kabinetten. De organisatie was in handen van o.m. de scholierenvakbond LAKS en toenmalig JD-voorzitter Boris van der Ham.
Tegelijk bleek in het kader van het Nationaal Jeugddebat 2001 dat c.a 80% van alle scholieren instemt met het concept van het Studiehuis; hun grootste bezwaar was dat het Studiehuis in de praktijk nog niet voldoende was ontwikkeld. Ook uit een enquete van de scholierenvakbond LAKS uit 2003 bleek dat 80% van de leerlingen achter zelfstandigheidsbevordering staat; de grootste groep leerlingen (48%) vond ook dat ze dat in de praktijk van de Tweede Fase goed leerden; een kleinere groep (40%) vond dat dit (nog) niet goed gebeurde. Vwo-leerlingen zijn daarbij overigens positiever dan havo-leerlingen.
Juist omdat scholen een grote vrijheid hebben bij het inrichten van hun onderwijs, bestaat er niet zoiets als 'het' Studiehuis. Zoveel scholen, zoveel studiehuizen. Dat maakt het ook moeilijk, zo niet onmogelijk om effecten van de invoering van 'het studiehuis' te bepalen, in positieve of negatieve zin.
