T-staart
Van Wikipedia
|
 |
De T-staart is een speciale configuratie van de staart bij vliegtuigen. Bij vliegtuigen met een T-staart zitten de horizontale besturingsorganen bovenop de staart gemonteerd, en niet aan de basis van de staart zoals dat gebruikelijk is bij de meeste vliegtuigen. Het resultaat van deze configuratie is dat wanneer men het vliegtuig van voren bekijkt de staart op de letter T lijkt, vandaar de naam. Dit ontwerp heeft voordelen en nadelen:
[bewerk] Voordelen
- De besturingsorganen worden uit de luchtwervelingen die ontstaan door de vleugels gehouden. Waardoor het vliegtuig gemakkelijker te besturen is. Vooral bij lage snelheden is dit een groot voordeel. Hierdoor hebben STOL-vliegtuigen vaak deze staartconfiguratie.
- De afstand tussen de vleugels en de besturingsorganen wordt vergroot, daardoor is het vliegtuig gemakkelijker te besturen. En kunnen kleinere en lichtere stuurvlakken gebruikt worden om hetzelfde effect te bereiken.
- De besturingsorganen zitten hoog boven de romp. Daardoor kunnen op de vrijgekomen plaats waar ze normaal gesproken zouden zitten motoren worden geplaatst. Daarom hebben vrijwel alle vliegtuigen met de motoren achterop een T-staart. Voorbeelden zijn de Douglas DC-9, Fokker 100 en Tupolev Tu-154.
[bewerk] Nadelen
- Het vliegtuig kan in een deep stall geraken. Dat wil zeggen dat tijdens een tolvlucht de vleugels een luchtstroom creëren die er voor zorgt dat de besturingsorganen op de staart onbruikbaar raken.
- Om vergelijkbare redenen is het voor een toestel met een T-staart zeer moeilijk om uit een tolvlucht te komen.
- De staartconstructie moet verstevigd worden, dit verhoogt het gewicht en dus het brandstrofgebruik van het toestel.
- De bedieningsmechanismen zijn veel complexer doordat ze helemaal naar de top van de staart geleid moeten worden.
[bewerk] Compromissen
Er zijn ook compromissen te maken, een voorbeeld hiervan is de Sud Aviation Caravelle waar de besturingsorganen halverwege de staart geplaatst zijn. Deze configuratie wordt ook wel de X-staart, genoemd maar is uiterst zeldzaam.
