Vroegeling
Van Wikipedia
| Vroegeling | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Vroegeling |
|||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||||
| Erophila verna (L.)Chevall. |
Vroegeling (Erophila verna (L.)Chevall. syn. Draba verna L.) is een kleine, 1 tot 15 cm hoge, éénjarige voorjaarsbloeier. Hij bloeit van februari tot mei met kleine 2 tot 5 mm grote, witte bloempjes. De kroonbladen zijn diep tweeslippig. De bloeiwijze is een tros. De bladeren zijn lancetvormig en staan bijna allemaal in een rozet. Het plantje is variabel in beharing.
De 15 tot 35 mm lange, meestal rechtopstaande hauwen (vruchten van de kruisbloemigen) zijn afgeplat en maximaal vijf maal zo lang als breed maar meestal veel minder, ongeveer 3 keer. In een hauw zitten 15 tot 25 roodbruine zaden, die een 0,5 mm groot zijn.
De plant kiemt in het najaar. Het brengt de winter door als rozet en bloeit in het vroege voorjaar. In de lente zet hij vrucht en in het begin van de zomer is hij afgestorven om vervolgens in het najaar op te slaan uit het zaad.
[bewerk] Voortplanting en verspreiding
Vroegeling plant zich voort via zaad. Vrijwel altijd vindt er zelfbestuiving plaats. Daardoor zijn er vaak zeer veel op elkaar lijkende planten te vinden die dan weer met een aantal kleine kenmerken afwijken van andere groepen veel op elkaar lijkende planten. Dit verschijnsel noemt men zuivere lijnen. Dit was voor de botanicus Jordan reden om de soort op te splitsen in kleine soorten. Daardoor onderscheiden sommige flora's alleen de Linneaanse soort E. verna (Heukels), anderen ondersoorten als E. verna subsp. praecox, E. verna subsp. spathula, en E. verna subsp. verna (Flora van België) en weer anderen de soorten E. verna en E. praecox (Flora Helvetica)
De plant groeit op open zandgrond. In dit milieu kan het zomers heet en erg droog zijn. Eén van de aanpassingen hieraan vormt zijn levenscyclus. Voor de zomer is het zaad al gezet en de plant afgestorven. Wanneer het minder heet wordt beginnen de zaden te kiemen.
Vroegeling komt in alle streken met een gematigd klimaat voor. Oorspronkelijk was het een Euraziatische soort.
[bewerk] Gebruik
Vaak komt de plant massaal voor op haar groeiplaats. Deze krijgt dan vroeg in het jaar een witte waas van al die kleine bloempjes. Voor sommige mensen is dit een teken dat het voorjaar er aankomt. Als de hauwen opengaan geven de witte tussenschotten weer een opvallend witte waas over de plantjes.
[bewerk] Ecologie
Op open gronden in duinen komt hij voor met andere vroeg bloeiende eenjarigen als kandelaartje, zandhoornbloem, ruw vergeet-mij-nietje, zandraket en klein tasjeskruid.
 |
 Bloemen en hauwen |
 Tussenschot hauw met zaden |
 |
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Erophila verna op Wikimedia Commons. |
