Winksele
Van Wikipedia
Winksele is een voormalige gemeente in de provincie Vlaams-Brabant. Tot 1977 was Winksele, samen met het gehucht Delle een zelfstandige gemeente, waarna het een deelgemeente werd van Herent. Winksele telde 3195 inwoners in 1976. Dat aantal is intussen uitgegroeid tot ruim 4200.
Het wapenschild van Winksele toont de leeuw van de Hertog van Brabant, met een 'W' als initiaal van de naam Winksele. Deze combinatie kwam ook al voor op de originele gemeentezegel van Winksele uit 1309.
De naam 'Winksele' kan verklaard worden als een samenstelling van 'Winiko', een Germaanse persoonsnaam, en 'sele', een Germaans woord dat staat voor 'een woning die uit één ruimte bestaat'. De verklaring is dus 'woning van Winiko'. De oudste bekende schrijfwijze 'Wenekensele' dateert van 1133. De naam 'Delle' duidt op landerijen in een dal.
De O.-L.-Vrouwkerk werd al in de 12de eeuw gebouwd in Maaslands-Romaanse stijl. De romaanse toren in zandsteen en het portaal dateren van 1230 en het vroeggotisch koor van ca. 1285. In de 13de eeuw werd Winksele een belangrijk bedevaartsoord waar bezetenen naar toe kwamen. In de 15de eeuw werd het bij uitstek de bedevaart tegen krankzinnigheid. Winksele bleef een bedevaartsplaats tot in de 19de eeuw. De pastorie dateert van 1661.