Zetelverdeling
Van Wikipedia
Onder zetelverdeling wordt verstaan: de methode waarmee de zetels in een vertegenwoordigend lichaam (zoals bijvoorbeeld het parlement) na de verkiezingen worden verdeeld onder de partijen. Het aantal zetels bepaalt het politieke mandaat ten gevolge van de stemmingsuitslag.
Bij de meeste verkiezingen volgt tegenwoordig de zetelverdeling de percentages van de uitgebrachte stemmen. Moeilijkheden ontstaan bij het verdelen van de zogeheten restzetel(-s).
Een voorbeeld hiervan: Stel het parlement heeft 100 zetels Er zijn drie partijen (#1, #2 en #3) die hebben meegedaan Deze hebben respectievelijk 59,5%, 20% en 20,5% van de stemmen gekregen Het is duidelijk dat #1 in elk geval 59 zetels krijgt, #2 20 zetels, en #3 20 zetels. In totaal zijn dan 99 zetels verdeeld. De vraag bij de zetelverdeling in dit voorbeeld is: wat gebeurt er met de laatste zetel? Wordt deze toegekend aan partij #1 of aan partij #2?
De zetelverdeling kan geschieden op twee wijzen, namelijk met of zonder voorafgaand bepaald te verdelen mandaataantal.
Onder eerste soort kunnen de volgende methodes worden onderscheiden:
- de methode-Saint Laguë
- de methode-Niemeyer
- de methode-D'Hondt
- de imperiali (is eigenlijk de minder democratische vorm van de methode-D'Hondt)
Onder de tweede soort valt de volgende methode:
- Methode-Rudiger (deze in onmin gevallen methode, daar ze meestal het aantal mandaten minimaliseert, garandeert wel bij elke kiezersmeerderheid een al of niet samengestelde zetelmeerderheid)
- Grootste gemene deler (hierdoor moeten er meestal veel mandaten worden toegewezen, zeker als er vele politieke partijen en kiezers betrokken waren bij de verkiezing)