Zouthydraat

Van Wikipedia

Een zouthydraat (kortweg hydraat) is een zout dat water kan opnemen in zijn ionrooster. Het nieuwe kristalrooster krijgt een grote hardheid. De materialen cement en gips zijn voorbeelden van zouten die water in hun kristalrooster kunnen opnemen. Het opgenomen water heet kristalwater.

De hoeveelheid kristalwater die een zouthydraat bevat hangt af van de temperatuur van een stof en de vochtigheidgraad van de omgeving. Bij verhoging van de temperatuur verliest het zouthydraat kristalwater, totdat het watervrije zout is overgebleven. Sommige zouten verliezen bij lage luchtvochtigheid kristalwater, andere nemen bij voldoende luchtvochtigheid kristalwater op. Er zijn zouten die daarbij zelfs vervloeien: ze blijven water aantrekken totdat ze helemaal zijn opgelost.

Het indampen van zoutoplossingen levert vaak een hydraat op. Moleculen van het water waar de ionen in opgelost waren (zie hydratatie) worden dan ingebouwd in het ionrooster van de vaste stof. Zo'n zout met water noemt men een hydraat. Een ionrooster is het kristalrooster van een zout; het water dat in dit rooster ingebouwd is, wordt daarom kristalwater genoemd. Men kan een hydraat zijn kristalwater doen verliezen door het te verwarmen.

Hydraten zijn dus zouten met water in het ionrooster. Men geeft dit weer in de scheikundige formule. Kristalsoda (natriumcarbonaatdecahydraat) heeft de volgende formule: Na₂CO₃ . 10 H₂O_(s). Dit betekent dat per Na₂CO₃-ion er 10 H₂O-moleculen zijn.

Zoals gezegd is een voorbeeld van het gebruik van dit principe gips. Als je water bij gipspoeder doet en roert, ontstaat een hydraat. Maar het gips neemt slechts langzaam kristalwater op, waardoor je de tijd hebt een vorm te gieten. De scheikundige formule van gipspoeder is CaSO_4(s). Hard gips is CaSO₄ . 1/2 H₂O_(s). Uiteraard worden er geen halve moleculen gebonden, de notatie betekent dat er per twee caciumsulfaat-eenheden één watermolecuul in het kristalrooster aanwezig is.