Święto Ofiarowania Pańskiego

Z Wikipedii

Święto Ofiarowania Pańskiego, Matki Boskiej Gromnicznej - święto chrześcijańskie, upamiętniające ofiarowanie Jezusa Chrystusa w świątyni jerozolimskiej, zgodnie z prawem Mojżeszowym. Dawniej nazywane Oczyszczeniem Najświętszej Maryi Panny (40. dzień od narodzenia Jezusa), czym nawiązywano do święta spotkania i święta oczyszczenia w tradycji starotestamentalnej i chrześcijańskiej. Obchodzone 2 lutego.

Święto to obchodzone jest w Kościele katolickim 2 lutego. Kościoły: ewangelicki i prawosławny również obchodzą to święto w tym dniu (Kościół ewangelicki dodatkowo wspomina oczyszczenie Marii Panny), jednak w związku z tym, iż Kościół prawosławny w Polsce i sąsiednich krajach słowiańskich posługuje się datacją kalendarza juliańskiego (tzw. "stary styl"), dzień ten obecnie wypada 15 lutego wg. kalendarza gregoriańskiego (zachodniego, "nowy styl").

Podstawą historyczną tej uroczystości jest opis tego wydarzenia, zawarty w Ewangelii wg. św. Łukasza (Łk 2,22-38). Zgodnie z nakazami prawa, każdy pierworodny chłopiec miał być w świątyni ofiarowany Bogu. Nie oznaczało to poświęcenia chłopca na służbę kapłańską (bo tylko z pokolenia Aarona mogli być kapłanami, a z Lewiego - Lewitami), ale był to gest symboliczny poświęcenia Bogu tego, co było dla rodziców największą wartością. "W zamian" (obrzęd"wykupienia") ofiarowano parę synogarlic lub 2 młode gołębie (por. Łk 2,24). W ewangelicznej scenie biorą udział (oprócz Jezusa - Dziecięcia): Maryja, św. Józef, starzec Symeon i prorokini Anna.

Ofiarowanie Jezusa, z uwagi na jego Bosko - ludzki byt, miało inny charakter, niż w przypadku pozostałych chłopców. Było ono wyrazem wierności Bogu, jego nakazom zawartym w Prawie, ale miało przede wszystkim inną istotę. W wydarzeniu tym Jezus ofiarowuje się Bogu, ale jako swemu Ojcu, bowiem , będąc człowiekiem, nie przestaje być Jednym z Trójcy. To ofiarowanie jest zapoczątkowaniem, a zarazem znakiem tego oddania się Ojcu, które swój szczyt osiągnie na Krzyżu. Rozwijając tę myśl, teologia i ikonografia Wschodu przedstawia tę scenę w ten sposób, że między Matką Bożą a Symeonem znajduje się ołtarz - symbol ofiary - ponad którym Dziecię jest przekazywane.

Ze względu jednak na posiadanie ludzkiej natury, czyn Jezusa jest ofiarowaniem Ojcu nie tylko swej Osoby, ale także całej ludzkości, dla której jednocześnie, jak i dla każdego człowieka, jest On wzorem całkowitego oddania się i posłuszeństwa woli Bożej, wzorem także ofiary.

Od IV wieku w Jerozolimie święto to przeżywano jako "Spotkanie Pańskie". Chrystus przez swoje "wejście w świat" spotyka się ze wszystkimi ludźmi. Przez pośrednictwo Jezusa, Maryi i św. Józefa - w tym spotkaniu w świątyni jerozolimskiej - "dokonało się" już w zarodku "wszechspotkanie" Boga z ludźmi i ludzi pomiędzy sobą”. Jest to mianowicie "spotkanie" z całą ludzkością, reprezentowaną przez Symeona, oświeconego mocą Ducha Świętego (Łk 2,25-26). Syn Boży ofiarowuje się również światu, jest on darem Boga, którego udziela On zarówno narodom pogańskim ("Światło na oświecenie pogan"), jak i Swemu Ludowi - Izraelowi ("I chwałę ludu Twego, Izraela"), aby doprowadzić ich do zbawienia. Jezus Chrystus jest Światłem, które "oświeca" ludzi i prowadzi ku życiu wiecznemu; jest spełnieniem nadziei na przyjaźń z Bogiem, jakie nosi w sobie pogrążona w grzechu ludzkość.

Jest to dlatego święto radosne, a kantyk starca Symeona, zwany od pierwszych łacińskich słów "Nunc dimittis", jest częścią codziennie odmawianej przez osoby duchowne i nie tylko Liturgii Godzin, a dokładnie Modlitwy na zakończenie dnia, czyli Komplety.

Na Zachodzie przeżywano to święto jako czas wyzwolenia się kobiety z dziedzictwa grzechu Ewy.

W polskiej tradycji obchodzone było jako święto Matki Boskiej Gromnicznej, obecnie natomiast akcent położony jest na Osobę Chrystusa, który jest "światłością świata" i "Światłem na oświecenie pogan", i otrzymało nazwę Ofiarowania Pańskiego. Od niepamiętnych czasów czczono w Kościele pamiątkę przyniesienia przez Maryję Dzieciątka Jezus do Świątyni jerozolimskiej. W niektórych rejonach dzień ten zwano świętem Symeona.

Począwszy od IX wieku wierni w tym dniu przynoszą do kościoła świece do pobłogosławienia zwane gromnicami. Nazwa ta wywodzi się od słowa „grom”, gdyż zapalano je w czasie burzy, stawiano w oknie i modlono się o oddalenie piorunów.

Procesja z płonącymi świecami na początku liturgii jest znakiem nowego kroczenia przez życie w jedności z Jezusem i blaskach Jego ewangelii. Po powrocie do domu dawniej wypalano płomieniem gromnicy krzyż na belce sufitu. Zapalenia gromnicy i wkładanie jej w ręce umierającego oznacza, że na wzór „roztropnych panien” wychodzi on z płonącą lampą na spotkanie swego Oblubieńca.