Artur z Bretanii
Z Wikipedii
Artur I Plantagenet |
|
Książę Bretanii | |
Okres urzędowania | od kwiecień 1196 do kwiecień 1203 |
Poprzednik | Konstancja Bretońska |
Następca | Gwidon z Thouars |
Hrabia Andegawenii | |
Okres urzędowania | od 1199 do kwiecień 1203 |
Poprzednik | Ryszard I Lwie Serce |
Następca | Jan bez Ziemi |
Dane biograficzne | |
Dynastia | Plantageneci |
Urodzony | 1187 |
Zmarł | kwiecień 1203 |
Ojciec | Godfryd II Plantagenet |
Matka | Konstancja Bretońska |
Artur I Plantagenet, Artur Pogrobowiec (1187 – kwiecień 1203), był pogrobowym synem Godfryda II Plantageneta (syna króla Anglii - Henryka II Plantageneta i Eleonory Akwitańskiej) i Konstancji - księżnej Bretanii.
Podczas pobytu króla Anglii - Ryszarda Lwie Serce na 3. krucjacie, Konstancja ogłosiła Bretanię niepodległą i w 1196 zrzekła się korony na rzecz Artura. Kiedy Ryszard zmarł w 1199, jego młodszy brat - Jan Bez Ziemi natychmiast ogłosił się królem Anglii, ale francuska szlachta odmówiła uznania go królem - woleli Artura, który złożył hołd lenny z Bretanii, królowi Francji Filipowi II Augustowi i został przezeń pasowany na rycerza. (Artur zresztą został ogłoszony przez Ryszarda następcą tronu na Sycylii w marcu 1191 r., ale król wycofał się z tego postanowienia w 1194 r.). W odpowiedzi na to posunięcie Jan w 1202, najechał na Francję.
Filip August, który uznał Artura za prawowitego księcia Bretanii, Andegawenii, Maine i Poitou oraz nawet za następcę tronu Anglii. Następnie Artur zaatakował Poitou. Tam, 31 lipca 1202 r., zaskoczył go Jan bez Ziemi w zamku Mirebeau (gdzie trzymał on w niewoli swoją babkę - Eleonorę Akwitańską), wziął go do niewoli i uwięził w Falaise (jego strażnikiem był Hubert de Burgh). W tym samym czasie mała siostra Artura - Eleonora została również pojmana i uwięziona w Corfe. W następnym roku przeniesiono go do Rouen (tam jest strażnikiem był Wilhelm de Braose) - w kwietniu (najprawdopodobniej 6) 1203 Artur zniknął bez śladu. Nigdy więcej już nikt nie słyszał o Arturze z Bretanii.
Wokół tajemniczej śmierci Artura narosło wiele hipotez. Jedna z nich głosi, że strażnicy bali się wyrządzić młodemu księciu jakąkolwiek szkodę, więc został on zabity osobiście przez króla Jana, a jego cialo wrzucono do Sekwany. Roczniki Margam tak opisują śmierć księcia:
Po tym jak król Jan pojmał księcia Artura, trzymał go w więzieniu żywego, ale później, w zamku Rouen, po obiecie w czwartek przed Wielkanocą, kiedy król był pijany i w mocy szatana (ebrius et daemonio plenus), udusił on księcia własnymi rękoma, poczym przywiązawszy do jego ciała cięzki kamień, wrzucił je do rzeki Sekwany. Ciało zostało odkryte przez rybaka, po tym, jak zaplątało się w jego sieci. Wyciągnięte na brzeg zostało rozpoznane. Urządzono mu, w obawie przez gniewem tyrana, sekretny pogrzeb w opactwie Bec zwany Norte Dame de Pres.
De Braose pozostawał długo pozostawał w zaszczytach u króla po śmierci Artura. Był więc uznawany za wspólnika zbrodni. Żona Wilhlema, Maud, oskarżyła pewnego razu króla o zabicie księcia Bretanii. Ona i jej najstarszy syn zostali za to uwięzieni i zagłodzeni. De Braose uciekł do Francji, gdzie miał opublikować historię śmierci Artura, ale dokument ów zaginął.
Postać Artura występuje w sztuce Williama Shakespere'a Król Jan. W sztuce książę ginie skacząc z okna wieży podczas próby ucieczki. W XIX w. bretoński poeta Auguste Brizeux napisał wiersz La chasse du Prince Arthur. Książę jest również głównym bohaterem książki Fredericka Rolfe'a Hubert's Arthur, która przedstawia alternatywną historię księcia, który został ocalony przez Huberta de Burgh i udał się wraz z nim na pielgrzymkę do Ziemi Świętej, zostając królem Jerozolimy. Artur wraca następnie do Anglii i pokonuje króla Jana i jego syna Henryka, zabijając ich obydwu. Po latach rządów przegrywa walkę z buntownikami Szymona z Montfort i ginie.
Na podstawie poematu Brizeux, bretoński kompozytor Joseph-Guy Ropatz napisał poemat symfoniczny pod tym samym tytułem. Bretońska gruba folkowa Tri Yann napisała piosenkę o życiu księcia Artura [1].
Poprzednik Konstancja Bretońska |
książę Bretanii 1196-1203 |
Następca Gwidon z Thouars |
Poprzednik Ryszard Lwie Serce |
hrabia Andegawenii 1199 - 1203 |
Następca Jan Bez Ziemi |