August Wrześniowski
Z Wikipedii
August Wrześniowski (1836-1892), polski zoolog, prawnik, popularyzował teorię Darwina o ewolucji, twórca polskiej protozoologii. W latach 1864-1889 był profesorem Szkoły Głównej Warszawskiej, następnie Uniwersytetu Warszawskiego. Należał do licznych towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych oraz do Towarzystwa Tatrzańskiego.
Józef Nusbaum stwierdził, że August Wrześniowski był jednym z pierwszych, którzy w Polsce głosili z katedry zasady ewolucjonizmu; i że zwięźle, nader jasno i krytycznie wykładał podstawy teorii Darwina.
[edytuj] Publikacje
August Wrześniowski opublikował ponad 200 prac i artykułów, dotyczących m.in. fauny wymoczków i skorupiaków polskich, antropologii górali tatrzańskich, etnografii Podhala.
- Wykłady zoologii, miane w Szkole Głównej Warszawskiej (kurs litografowany; pierwsze wiadomości o darwinizmie w Polsce), 1863;
- Karol Darwin, w: Wszechświat, (1882);
- Przyczyny dziedziczności i zmienności u roślin i u zwierząt, w: Ateneum (1887),
- podręcznik Zasady zoologii (1888).
Oraz przetłumaczył na język polski dzieła O. Smidta, A. R. Wallace'a i T. H. Huxleya.
Jako działacz Towarzystwa Tatrzańskiego August Wrześniowski w wydanej przez warszawskie Ateneum w 1881 r. pracy Tatry i Podhalanie, przedrukowanej rok później w Pamiętniku Towarzystwa Tatrzańskiego wspomina o góralskich pieśniach, podając ich przykłady.
[edytuj] Bibliografia
Na temat A. Wrześniowskiego patrz: G. Brzęk, Wrześniowski August, w: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa 1987, s. 508-509.