Bodhisattwa
Z Wikipedii
Bodhisattwa (skt. dosł. oświecona istota, tyb. ciangciub sempa - bohater umysłu oświecenia, jap. bosatsu) - w buddyzmie tradycji Mahāyāna istota, która przez systematyczne ćwiczenie wyzwalających działań (skt. paramita) dąży do stanu buddy, kierując się altruistyczną motywacją przynoszenia pożytku innym.
- bodhi = oświecona
- sattwa = istota, esencja
Patrząc poprzez pryzmat nauk buddyzmu tradycji Theravada (gdzie bohaterem jest Arhat, którego celem jest jedynie własne wyzwolenie z cierpienia) bodhisattwa świadomie rezygnuje z wkroczenia do pełnej nirwany dopóki nie wyzwoli wszystkich istot. Jest to jednak pogląd błędny, niezgodny z naukami buddyzmu Mahāyāna. "Rezygnacja z własnego oświecenia" ma charakter dydaktyczny i symboliczny, obrazując wagę altruistycznej motywacji ponad własne osiągnięcia. Wg nauk Mahāyāna istnieje 10 kolejnych poziomów bodhisattwy, na których coraz głębiej rozpoznaje on swoją jedność ze wszystkimi istotami i zjawiskami oraz brak rzeczywistej natury tych zjawisk (pustość). Ukoronowaniem tej ścieżki jest stan buddy - pełne oświecenie. Wg tej nauki budda ma największe możliwości przynoszenia pożytku istotom, a nirwana nie jest egoistycznym przeżywaniem wyzwolenia z dala od istot i świata (jak nauczają szkoły buddyzmu Theravada) lecz jest równoznaczna z całkowicie spontanicznym i bezwysiłkowym działaniem dla dobra wszystkich.
Szerzej opisano symbolizm wyrzeczenia bodhisattwy w książce "Nieskończoność w jednej dłoni".
W buddyzmie Theravada istnieje pojęcie "Bodhisatta" co oznacza "Przyszły Budda" (dosł. "Szukający Oświecenia"). Bodhisattą zostaje istota która osiągnęła doskonałość w dziesięciu cnotach (pali. parami - które są odrobinę inne niż mahajanistyczne) oraz złożyła ślubowanie Bodhisatty.
[edytuj] Najbardziej znani bodhisattwowie
- Awalokiteśwara (chin. 觀世音 Guanyin, jap. Kannon, kor. Kwan Seum Bosal) - bodhisattwa uosabiający wielkie współczucie
- Mandziuśri (chin. 文殊師利 Wen Shu, jap. Monju, kor. Munsusari Bosal) - bodhisattwa uosabiający wielką mądrość
- Samantabhadra (chin. 普賢 Pu Xian, jap. Fugen, kor. Bohyon Bosal) - bodhisattwa uosabiający wspaniałe czyny
- Kszitigarbha (chin. 地藏 Dì cáng, jap. Jizo, kor. Jijang Bosal) - bodhisattwa wyzwolenia z cierpienia; strażnik martwych dzieci (urodzonych nieżywych lub po aborcji), kobiet w ciąży, strażaków, podróżników i pielgrzymów.
Buddyzm tybetański uważa za bodhisattwów współcześnie żyjących mistrzów buddyjskich m.in.: Dalajlamę, Karmapę, Szamarpę.