Chentkaus I
Z Wikipedii
Chentkaus I – żona władcy starożytnego Egiptu Szepseskafa z IV dynastii, uważana za założycielkę V dynastii („matkę V dynastii” według Borchardta)
Była córką Dżedefhora (Grimal), choć niektórzy widzą w niej córkę Menkaure (Kwiatkowski), jej mąż Szepseskaf był więc jej bratem przyrodnim oraz drugim mężem. Ich ślub był wynikiem dążenia władcy do pogodzenia dwóch zwaśnionych gałęzi dynastii. Prawdopodobnie miała z nim syna Dżedefptaha oraz dwie córki: Chamaat, która wyszła za kapłana i została wysoką kapłanką boga Ptaha, oraz Bunefer, która została żoną władcy, swego brata Dżedefptaha. Jej dziećmi z pierwszego małżeństwa byli najprawdopodobniej dwaj późniejsi władcy Egiptu z V dynastii: Sahure i Neferirkare I. Według jednej z hipotez (opierającej się m.in. na zapisie w Papirusie Westcar) była też matką Userkafa, pierwszego władcy V dynastii (Aktenmüller, Helck, Stadelmann, Goedicke).
Posiadała dwa grobowce, jeden w Gizie, a drugi - w Abusir. Według jednej z teorii umarła jeszcze przed ukończeniem zespołu w Abusir, w związku z tym została początkowo pochowana w Gizie, a za czasów Niuserre jej mumia została przeniesiona do Abusir (Verner).
W Gizie miała grób nawiązujący swoim stylem do grobowców III dynastii. Jest to budowla eklektyczna, na wpół mastaba, na wpół piramida o dwóch stopniach, mająca 18 m wysokości. Tam też uwieczniono ją jako „matkę dwóch królów Górnego i Dolnego Egiptu”, jak najprawdopodobniej należy odczytać jej tytuł.
W Abusir należy do niej piramida położona w pobliżu grobowca jednego z jej synów, Neferirkare I. Piramida była najprawdopodobniej tej samej wysokości co grób w Gizie, chociaż obecnie ma zaledwie 4 m wysokości. W świątyni grobowej tej piramidy Chentkaus otoczona była szczególnym kultem jako założycielka V dynastii jeszcze długo po swojej śmierci.
Zobacz też: Chentkaus II
[edytuj] Bibliografia
- Grimal N. - „Dzieje starożytnego Egiptu”, PIW, Warszawa 2004; s. 82 – 84, 128, 137; ISBN 83-06-02917-8
- Kwiatkowski B. - „Poczet faraonów”, Iskry, Warszawa 2002; s. 147, 156, 159; ISBN 83-207-1677-2
- Lipińska J. - „W cieniu piramid”, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 2003, s. 83, ISBN 83-04-04604-0
- Schneider Th. - „Leksykon faraonów”, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2001, s. 352 – 353, ISBN 83-01-13479-8