Gnidosz dwubarwny
Z Wikipedii
Gnidosz dwubarwny | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | zarazowate |
Rodzaj | gnidosz |
Nazwa systematyczna | |
Pedicularis oederi Vahl. | |
Synonimy | |
Pedicularis versicolor Vahlb. |
Gnidosz dwubarwny (Pedicularis oederi) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny zarazowatych. Jest półpasożytem, pasożytującym na korzeniach roślin. Występuje w Azji, Ameryce Północnej (na Alasce) i w Europie; w Alpach, górach Półwyspu Bałkańskiego i w Karpatach. W Polsce wyłącznie w Tatrach (roślina tatrzańska). [1] Jest tu rośliną średnio pospolitą. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Prosta i nie rozgałęziająca się, wzniesiona. Osiąga wysokość 5-20 cm. Ma zgrubiałą i otoczoną kilkoma łuskami nasadę. Jest słabo ulistniona, w dolnej części naga, górą rzadko owłosiona.
- Liście
- O sinawozielonym kolorze i lancetowatym kształcie, pierzastosieczne lu pierzastodzielne. Ich odcinki są podwójnie karbowane i mają tępe wierzchołki.
- Kwiaty
- Zebrane w szczytowy, gęsty kłos. Kwiaty grzbieciste, wyrastające w kątach przysadek. Dwuwargowy kielich ma 5 nierównych, odgiętych na szczycie ząbków i nie jest rozcięty. Korona ma długość 12-20 mm, dolna warga jest 3-łatkowa, górna dwułatkowa i tworzy dzióbek. Kwiaty są dwubarwne – jasnożółte z czerwoną plamą na górnej wardze. Dolna warga ma orzęsione brzegi i jest podobnej długości, co górna. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia, jest owadopylna.
- Biotop, wymagania
- Murawy, wilgotne upłazy, szczeliny skalne. Rośnie na podłożu wapiennym od regla dolnego aż po piętro turniowe, głównie jednak w piętrze subalpejskim i alpejskim. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Seslerion tatrae. [2]
[edytuj] Ochrona
Roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową. Wszystkie gatunki gnidoszy podlegają ścisłej ochronie.
[edytuj] Ciekawostki
- Łacińska nazwa gnidosz pochodzi od słowa pedis, czyli wesz. Dawniej za pomocą odwaru z gnidosza tępiono bowiem wszy. Łacińską nazwę gatunkową oederi nadano dla uczczenia niemieckiego botanika Oedera. Polska nazwa gatunkowa pochodzi od dwubarwnych kwiatów.
Zobacz też: rośliny tatrzańskie, rośliny pasożytnicze
[edytuj] Bibliografia
- 1.Mirek, Zbigniew i Pięknoś-Mirkowa, Halina. Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa : MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 8370733859.
- 2.Szafer, Władysław i Kulczyński, Stanisław. Rośliny polskie. Warszawa : PWN, 1953.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Mirek, Zbigniew i Pięknoś-Mirkowa, Halina. Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa : MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 8370733859.
- ↑ Matuszkiewicz, Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301144394.