Wikipedysta:Kenraiz/brudnopis
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Kladogram roślin
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[edytuj] Kladogram System APG II
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[edytuj] Do grzybieni giałych
Do grzybieni białych:
- Zatwierdzony w 1767 roku przez ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego herb Żuromina przedstawia lilie wodne umieszczone na niebieskim polu. Herb ten podkreślać ma ścisły związek miasta ze środowiskiem naturalnym.
[edytuj] Kategorie zagrożeń
Kategoria zagrożenia - stopień w skali porządkującej taksony (zwykle gatunki organizmów żywych według kryterium ich zagrożenia. Kategorie używane sa do diagnozowania stanu zagrożenia w
Przy wyborze kategorii zagrożenia brane są pod uwagę następujące czynniki:
- Stan i perspektywy parametrów środowiskowych wpływających na siedliska gatunku.
- Skuteczność rozmnażania się i rozprzestrzeniania danego taksonu.
- Typ rozmieszczenia i organizacji struktury populacji danego taksonu.
W odniesieniu do kategoryzacji zagrożenia lokalnego lub regionalnego analizuje się również takie parametry jak:
- Relacja populacji regionalnej do metapopulacji wykraczającej poza granice obszaru analizowanego.
- Możliwość migracji diaspor między regionami i stopień zależności od zasilania z zewnątrz.
- Występowanie odpowiednich siedlisk danego gatunku.
- Status dynamiczny gatunku poza regionem.
[edytuj] Zasady ogólne
Czerwona Lista klasyfikuje rośliny naczyniowe w kategoriach i wg kryteriów zaproponowanych przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i jej Zasobów (IUCN) zgodnie z wytycznymi do stosowania tych kryteriów w skali regionalnej Guidelines for Application of IUCN Red List Criteria at Regional Levels (pdf).
Proces ustalania stopni zagrożenia stosowany jest w odniesieniu do wszystkich populacji określonego gatunku (lub podgatunku) występujących w stanie dzikim w regionie (województwie zachodniopomorskim), w granicach swych naturalnych zasięgów, w okresie po 1500 r. Wyjątek stanowią rośliny pojawiające się przejściowo na granicy swego zasięgu, którym nie udaje się założyć trwałej populacji w regionie (np. kropidło Lachenala ?, tymotka piaskowa ?). Wyjątkiem z kolei branym pod uwagę są archeofity, czyli rośliny, które pojawiły się w regionie poza swoim zasięgiem naturalnym jeszcze przed rokiem 1500, związane z tradycyjnymi formami użytkowania siedlisk, stanowiące element tradycyjnego krajobrazu regionalnego.
Ocena może być uzupełniona opisem jeśli status dynamiczny gatunku jest zróżnicowany w odniesieniu do różnych obszarów lub części populacji (np. gdy jednocześnie występują zanikające lub stabilne populacje naturalne oraz ekspansywne stanowiska antropogeniczne np. jarząb szwedzki, cis pospolity, topola biała).
Gatunek wcześniej wymarły może uzyskać inny status po stwierdzeniu, że w regionie pojawiła się (w sposób naturalny, w wyniku działań konserwatorskich, lub z powodu przypadkowego zawleczenia) żywotna populacja występująca w stanie dzikim.
Kryteria oceny stanu zagrożenia odnoszą się wyłącznie do populacji występujących w województwie. Należy jednak brać pod uwagę stopień rozpowszechnienia i status dynamiczny gatunku poza obszarem analizowanym, w szczególności w odniesieniu do gatunków licznych w sąsiedztwie oraz przy braku jednoznacznych danych na temat dynamiki taksonu w skali regionalnej. W takich wypadkach informacje z sąsiednich regionów stanowić powinny ważny czynnik ułatwiający kategoryzację gatunku.
Przy kategoryzacji gatunku brać należy pod uwagę następujące informacje:
- Czy gatunek potrafi skutecznie rozmnażać się i rozprzestrzeniać?
- Czy populacje regionalne stanowią część metapopulacji wykraczających poza granice obszaru analizowanego i zasilane są diasporami spoza regionu? Jaki jest stopień zależności od zasilania z zewnątrz?
- Czy istnieją odpowiednie siedliska danego gatunku?
- Jaki jest stan i perspektywy parametrów środowiskowych wpływających na siedliska gatunku?
- Jaki jest status dynamiczny gatunku poza regionem?
- Jakiego rodzaju typ rozmieszczenia i organizacji struktury populacji posiada określony takson? Czy przypadkiem jego schemat rozmieszczenia i zasoby wynikają z określonych właściwości biologicznych niezależnych od parametrów środowiska i oddziaływania człowieka?
[edytuj] Kryteria
- EX, (ang. extinct) - całkowicie wymarłe, oznaczane znakiem † gatunki co do których nie ma wątpliwości, że wymarły i obecnie NIGDZIE już nie wystepują. Kategoria nie obejmuje roślin kopalnych i innych, które nie występowały w regionie po 1500 roku.
- RE, (ang. regionally extinct) - wymarłe regionalnie, oznaczane znakiem † gatunki co do których nie ma wątpliwości, że wymarły i nie występują na Pomorzu Zachodnim, choć zachowały się poza tym regionem. Kategoria nie obejmuje roślin kopalnych i innych, które nie występowały w regionie po 1500 roku.
- np. turzyca wyciągnięta (Carex extensa)
- EW (ang. extinct in wild) - wymarłe w stanie dzikim - co oznacza, że pojedyncze okazy, czy nawet populacje mogą żyć jeszcze w hodowlach i ogrodach botanicznych. Zgodnie z kryteriami IUCN kategoria może być stosowana w odniesieniu tylko do gatunków wymarłych w stanie dzikim w całym obszarze swego naturalnego występowania.
- CR (ang. critically endangered) - wymierające (krytycznie zagrożone) - najbardziej zagrożone.
- np. ?
- EN (ang. endangered) - silnie zagrożone (zagrożone) - przypisuje się im wysokie ryzyko wymarcia w niedalekiej przyszłości
- np. ?
- VU (ang. vulnerable) - zagrożone (narażone) - gatunki, które mogą wymrzeć stosunkowo niedługo, choć nie tak szybko jak zagrożone.
- np. ?
- NT (ang. near threatened) - bliskie zagrożenia - gatunki nie spełniające obecnie kryteriów właściwych dla zagrożonych lub narażonych, ale które mogą w bliskiej przyszłości znaleźć się wśród ww. kategorii.
- LC (ang. least concern) - niezagrożone - gatunki nie budzące żadnych obaw co do perspektyw ich występowania, rozpowszechnione, pospolite oraz ekspansywne.
- DD (ang. data deficient) - niedostatek danych - taksony o niemożliwym do określenia stopniu zagrożenia, wymagającym dokładniejszych danych.
- np. ?
- NE (ang. not evaluated) - nieokreślone - stopień zagrożenia nie określony według kryteriów IUCN. Należą tu gatunki:
-
-
- hemerofity - rośliny nieposiadające zdziczałej populacji w województwie,
- kenofity - introdukowane świadomie lub nie po 1500 r. i zdziczałe w obrębie województwa (kryteria IUCN w zasadzie nie odnoszą się do archeofitów, jednak proponuję je uwzględnić),
- pojawiające się przejściowo i sporadycznie na krańcach swego naturalnego zasięgu (np. kropidło Lachenala, tymotka piaskowa).
-
[edytuj] Szkoły fitosocjologiczne
Szkoły fitosocjologiczne
Na tle różnic w pojmowaniu podstawowej jednostki fitosocjologicznej, metodyki badań i rozmaitych kryteriów klasyfikacji zespołów, z biegiem czasu wyłoniły się liczne szkoły fitosocjologiczne.
- Szkoła angielsko-amerykańska
- Jej reprezentantami są: CLEMENTS (1936), COOPER, WEARER, TANSLEY (1920). Szkoła ta opiera się na możliwie dokładnym zdjęciu (spisie gatunków) na większych lub mniejszych powierzchniach i wyjaśnieniu, czy w danych warunkach klimatycznych zanalizowane zbiorowisko jest tzw. „klimaksem“, to znaczy zbiorowiskiem ustabilizowanym, czy też nie ustabilizowanym, a więc zmiennym w przestrzeni i czasie. Tak więc w obrębie tej szkoły wyodrębnia się oryginalny kierunek oparty na teorii klimaksowej. Klimaksowy system CLEMENTSA opiera się więc na przesłankach dynamiczno-genetycznych.
- Szkoła francusko-szwajcarska (Zurich-Montpellier).
- Wywodzi się ze szkoły SCHRŐTERA i FLAHAULTA, ugruntowana następnie została przez BRAUN-BLANQUETA (1913); dziś ma wielu przedstawicieli w różnych krajach Europy: w Szwajcarii, Niemczech, Holandii, Belgii, Austrii, b. Jugosławii, na Węgrzech, w Czechach, Słowacji i Polsce. Przedstawicielami tej szkoły są tacy fitosocjologowie jak: TŰXEN (1937), LIBERT (1949), OBERDORFER (1953) i SCHWICKERATH (1944). W leśnictwie szczególnie wyróżniający się są: HARTMANN (1933) i RUBNER (1953), w rolnictwie KNAPP (1938) i ELLENBERG (1950, 1952), AICHINGER (1951) opracował naukę o rozwoju typów szaty roślinnej, w której na pierwsze miejsce wysuwa dynamikę zespołów. W Polsce większość fitosocjologów pracowała i pracuje na podstawie metod szkoły francusko-szwajcarskiej.
- Szkoła ta, wybitnie florystyczna, wydziela i klasyfikuje zespoły roślinne na podstawie obecności i wartości gatunków charakterystycznych, po raz pierwszy skonkretyzowanych przez BRAUN-BLANQUETA (1913), oraz gatunków wyróżniających wprowadzonych przez KOCHA (1926); jednocześnie uwzględnia ona w dużym stopniu moment geograficzno-socjologiczny w systematyce zbiorowisk. Wydzielone zespoły łączy następnie w jednostki wyższych rzędów: związki, rzędy i klasy. Jednostki te, podobnie jak w systemie LINNEUSZA, mają obok nazwy umieszczone nazwiska autorów, którzy je wyróżnili i daty (np. TŰXEN, KOCH, PAWŁOWSKI itd.). Spekulatywne rozumowania tej szkoły próbowano ująć w obiektywną metodę statystyczną (JACCARD, PALMGREM, KULCZYŃSKI) przez zastosowanie analizy różniczkowej do ustalania pokrewieństwa zespołów. W stosunku do innych szkół fitosocjologicznych szkoła francusko-szwajcarska jest najbardziej metodologicznie opracowana.
- Szkoła skandynawska (północna, upsalska).
- Wykształciła się wyniku syntezy szkoły szwedzko-fińskiej i północnoalpejskiej. Jej najbardziej znanymi przedstawicielami są: Rutger Sernander, Einar Du Rietz, Ruben Nilson, Carl-Thore Fries, Aimo Cajander LIPPMAN, OSWALD i PALMGREM. Podstawową jednostką podziału roślinności jest socjacja. Jej opis powstaje w wyniku rejestracji stosunków ilościowych gatunków roślin na 4-10 powierzchniach zajmujących 1m2 każda. Po zestawieniu danych w tabeli wybiera się gatunki dominujące (występujące masowo w ponad 90% spisów) i stałe (występujące z różną liczebnością w ponad 90% spisów). Od gatunków dominujących nadawane są nazwy socjacjom, np.: Pinus sylvestris-Vaccinium myrtillus-Pleurozium schreberi lub Agrostis stolonifera-Juncus gerardi. Poza stałością występowania gatunków uwzględniane są stosunki powinowactwa i zasięgi poszczególnych gatunków (DU RIETZ, LIPPMAN i OSWALD) oraz systematyczne i ekologiczne właściwości rosnących w zbiorowiskach roślin(Ruben Nilson, Carl-Thore Fries, ALMQUIST, CAJAN-DER i WAREN).
- Szkoła rosyjsko-radziecka.
- Szkoła ta, o bardzo różnorodnych kierunkach (Petersburg, Moskwa, Kazań), wydziela i szereguje zespoły bądź na podstawie florystycznej i ekologicznej (KRAWCZYŃSKI, SUKACZOW, KELLER, WULF, ALECHIN, POPOW i ILIN), bądź na podstawach socjologicznych, florystycznych i ekologicznych (SZENNIKOW 1935, POPŁAWSKA 1925). W dziedzinie leśnictwa najbardziej znane są prace SUKACZOWA (1931). w których rozwinął on podstawy typologii leśnej, a później pojęcie tzw. biogeocenozy. Szkoła ta metodologicznie jest słabsza, ma jednak szerszy horyzont, rozmach, większą treść i głębokość myśli.
