Kościół św. Wawrzyńca w Warszawie
Z Wikipedii
Kościół pw. św. Wawrzyńca na Woli | |
![]() Kościół pw. św. Wawrzyńca na Woli |
|
Data budowy | XIV w, 1695-1755 |
Erygowanie | 1611, 1923 |
Data zniszczenia | 1656, 1749, 1931, 1944 |
Wyznanie | Kościół rzymskokatolicki |
Rodzaj | kościół parafialny |
Wezwanie | św. Wawrzyńca |
Budulec | pierwotnie drewno, obecnie cegła |
![]() |
Kościół pw. św. Wawrzyńca znajduje się w Warszawie w dzielnicy Wola przy ul. Wolskiej w obrębie Fortu Sowińskiego.
Początki kościoła we wsi Wielka Wola sięgają XIV w., a pierwsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z dokumentu antypapieża Jana XXIII z 1412. Do XVII w. kościół św. Wawrzyńca był kościołem filialnym parafii św. Jana. W 1611 r. przy drewnianym kościele w Wielkiej Woli erygowano samodzielna parafię.
W czasie potopu szwedzkiego w 1655 drewniany kościółek spłonął. Odbudowany został jako drewniany, lecz był skromny i brakowało w nim podstawowych sprzętów kościelnych. W 1695 z inicjatywy dziekana warszawskiego ks. Mikołaja Popławskiego rozpoczęto budowę murowanej świątyni. Fundusze na ten cel ofiarowała królowa Marysieńka Sobieska. Po śmierci króla Jana III Sobieskiego prace zostały wstrzymane, a budowę ukończona dopiero w 1755. Początkowo pracami kierował Joachim Daniel Jauch - dyrektor królewskiego Urzędu Budowlanego, a po jego śmierci Jan Fryderyk Knöbel.
Powstał jednonawowy kościół na planie prostokąta z wielobocznie zamkniętym prezbiterium. Podczas oblężenia Warszawy przez wojska pruskie w 1749 r. kościół zamieniono na bastion obronny i został on zniszczony. W 1807 odremontowany i konsekrowany w 1811 r.
W 1831 r. świątynia została ponownie zniszczona, ponieważ znalazła się w obrębie słynnej reduty wolskiej. Po upadku powstania, w roku 1834, kościół został zamieniony na cerkiew pw. Matki Boskiej Włodzimierskiej, patronki dnia, w którym zdobyto Warszawę. Dla upamiętnienia zwycięskiej bitwy w ściany cerkwi wmurowano 12 rosyjskich luf armatnich z kulami, które tkwią w nich do dnia dzisiejszego. W 1845 umieszczono tu również 6 tablic z inskrypcjami, upamiętniających uczestników szturmu oraz jego przebieg.
Podczas I wojny światowej świątynia została zwrócona kościołowi katolickiemu przez niemieckiego gubernatora, a oficjalne przejęcie nastąpiło w 1919. W 1923 erygowano nową parafię pw. św. Wawrzyńca.
W 1939 w czasie obrony Woli kościół zbytnio nie ucierpiał, lecz w sierpniu 1944 w przykościelnym ogrodzie Niemcy dokonywali masowych egzekucji, oraz podpalili kościół, który odbudowano po wojnie.
Obecnie jest to budowla jednonawowa, wzniesiona na planie prostokąta, z wieloboczną absydą. Istnieją plany przekształcenia świątyni na muzeum upamiętniające walki na reducie wolskiej.
[edytuj] Linki zewnętrzne
![]() |
Portal:Warszawa ![]() ![]() |
![]() |