Kozacy rejestrowi
Z Wikipedii
Kozacy rejestrowi – Kozacy zaporoscy wpisani do tzw. imiennego wykazu żołnierzy i tym samym wzięci na żołd Rzeczypospolitej. Pierwszy rejestr kozacki został sporządzony w 1572 roku.
Początkowo rejestr liczył około 400 osób, jego liczebność zmieniała się wraz z niepokojami i buntami na Ukrainie. W 1637 Kozacy wywalczyli sobie rejestr w liczbie 8000 osób i znaczne przywileje. W 1638, po klęsce powstania Pawluka zmniejszono go do 6000 i ograniczono autonomię Kozaków.
Zbyt mała liczba Kozaków rejestrowych i zniewolenie pozostałych (traktowanych jak chłopów) była jedną z przyczyn wybuchu w 1648 powstania Chmielnickiego.