Listownicowce
Z Wikipedii
Listownicowce | |
![]() Wielkomorszcz gruszkonośny (Macrocystis pyrifera) |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | protisty |
Typ | chryzofity |
Klasa | brunatnice |
Rząd | listownicowce |
Nazwa systematyczna | |
Laminariales |
Listownicowce (Laminariales) - rząd dużych morskich glonów z klasy brunatnic. Ich plechy osiągają największy stopień złożoności, w zasadzie przypominając narządy i tkanki roślinne nawet u najprościej zbudowanych przedstawicieli (strunka). Składają się z nibyliścia (fylloid), nibyłodygi (kauloid) i nibykorzenia (stopka, ryzoid). Zawierają struktury zbliżone do miękiszu asymilacyjnego, tkanki wzmacniającej, a u niektórych (wielkomorszcz) nawet rurek sitowych. Niektóre posiadają pęcherze powietrzne ułatwiające utrzymanie ciała blisko powierzchni wody. Niektóre gatunki dorastają do kilkudziesięciu metrów długości, w tempie nawet kilkudziesięciu cm na dobę (wielkomorszcz), będąc największymi okazami glonów i protistów. Tworzą przybrzeżne zarośla wodorostów. Występują głównie w morzach chłodnych i umiarkowanych (w wodach międzyzwrotnikowych zwykle w zasięgu prądów chłodnych).
Przemiana pokoleń jest heteromorficzna - sporofit jest okazały, a gametofit niepozorny. Rozmnażanie płciowe polega na izogamii i oogamii.
[edytuj] Zastosowanie gospodarcze
Plechy listownicowców są stosowane jako nawóz. Jako pasza stosowane są różne gatunki listownicy, strunki, skrzydlicy, wielkomorszczu.
Niektóre gatunki bywają stosowane jako pokarm (kapusta morska). W Europie w czasach głodu były to np. skrzydlica jadalna i listownica cukrowa. Ten ostatni gatunek, a także Alaria crassifolia oraz Laminaria religiosa bywają także używane jako rodzaje kombu - potrawy z kuchni japońskiej, której podstawowym gatunkiem jest listownica japońska (ma-kombu). Zastosowanie spożywcze mają także baniopień, Durvillea i undaria (wakame).
Z listownicowców uzyskuje się także dodatki do żywności takie jak kwas alginowy i jego pochodne (alginiany). Ekstrakty z listownicy, Durvillea i wielkomorszczu mają zastosowanie przy wyrobie kosmetyków. Ze względu na zawarty w komórkach jod, bywają stosowane w leczeniu jego niedoboru.
[edytuj] Przedstawiciele
- skrzydlica (Alaria)
- skrzydlica jadalna (A. esculenta)
- skrzydlica rozdęta (A. fistulosa)
- skrzydlica mocna (A. valida)
- strunka witkowata (Chorda filum)
- Durvillea antarctica
- listownica (Laminaria)
- listownica Cloustona (L. cloustoni)
- listownica palczasta (L. digitata)
- listownica północna (L. hyperborea)
- ma-kombu (L. japonica)
- listownica cukrowa (L. saccharina)
- lesonia pstra (L. variegata)
- wielkomorszcz gruszkonośny (Macrocystis pyrifera)
- baniopień Lütkego (Nereocystis luetkeana)
- undaria pierzastodzielna (Undaria pinnatifida)