Manipuł
Z Wikipedii
Manipuł (łac. manipulus) – jednostka taktyczna armii rzymskiej, odpowiednik współczesnego batalionu. Była to najmniejsza jednostka uprawniona do posiadania własnego sztandaru. Szyk manipularny to ustawieni w trzech rzędach legioniści. W pierwszym szeregu stali najsłabsi, najmłodsi i jednocześnie najmniej doświadczeni żołnierze zwani hastati, uzbrojeni w krótkie miecze oraz włócznie. W drugim starsi, lepiej uzbrojeni principes, a w ostatnim najstarsi i najbardziej doświadczeni triarii. Uzbrojeni byli w krótkie włócznie którymi się po mistrzowsku posługiwali. Najpierw do walki przystępowali hastati, potem jeśli ich atak zawiódł atakowali principes. Jeżeli ataki dwóch pierwszych szeregów zawiodły do walki ruszali triarii. Skrzydła piechoty osłaniała kawaleria.
Manipuł dzielił się na dwie centurie, 30 manipułów składało się na legion.